🔹 در حال حاضر مدرک‌های حوزوی با وجود معادل‌سازی با مدارک دانشگاهی، نه از اعتبار مدارک دانشگاهی برخوردار هستند و نه نشانی از میزان علمیت و نوع تحصیلات حوزوی یک طلبه دارند. مقایسه دقیق آموزشی میان واحدهای درسی حوزه علمیه و دانشگاه نیز مؤید بی‌معنا بودن این معادل‌سازی است.
🔹 افزون بر سالهای طولانی تحصیل، هر طلبه در طول سیر آموزشی خود برای رسیدن به قوه اجتهاد با منظومه‌ای از علوم مختلف به طور عمیق آشنا می شود؛ صرف و نحو، معانی، بیان، بدیع، حدیث، فقه و اصول، کلام، منطق، فلسفه، تفسیر، قرائت، درایه، رجال، اخلاق از جمله علوم حوزوی هستند که هر کدام از آنها در دانشگاه رشته مستقلی دارند.
🔹 با وجود این گستردگی و عمق علوم حوزوی، چنگ زدن برخی از دانش پژوهان حوزوی به عناوین مانند دکتری برای دست و پا کردن هویت علمی در جامعه، بیش از پیش ضرورت تعریف مدارک مستقل حوزوی را به شورای عالی و مدیریت حوزه های علمیه یادآوری می کند؛ ممنوعیت اطلاق کلمه دکتری به دانش پژوهان حوزوی در سطح چهار و پیگرد قانونی آن نیز از دیگر آفات فقدان نظام مدارک مستقل حوزوی است؛ این ابلاغیه که از سوی وزارت علوم به آن تصریح شده، مشکلات حقوقی و اداری زیادی را برای طلاب این سطح ایجاد کرده است.
