📝 رکن حوزه فقط فقه و اصول است
👤 آیت الله جوادی آملی
🔸 ضرورت حضور قرآن در جامعه از راه حوزه باید باشد. حوزه هم علوم فراوانی دارد منتها آنها #جنبی هستند؛
ولی رکن اساسی [حوزه] فقه و اصول است. علوم اصلی و عنصر اصلی و رگ حیات حوزه همان فقه و اصول است.
🔻 اجتهاد در اصول بدون قرآن
اصول از اول تا آخر هیچ ارتباطی با قرآن ندارد. ممکن است کسی در تمام مدت عمر اصلاً قرآن را ندیده باشد و در اصول مجتهد باشد. شما این جلد اول کفایه را ده بار تدریس بفرمایید، یک آیه ندارد که مثلاً مطلبی باشد که فنی به آیه تمسک بکند!
اما جلد دوم کفایه دو تا آیه است، همه، بدون استثنا -همه محققین- میگویند که این را ما «تشحیذاً للأذهان» میآوریم وگرنه دلیل حجیت خبر واحد، نه آیه «نبأ» است نه آیه «نفر» این همه هشت میلیارد [جمعیت زمین] که به خبر واحد عمل میکنند که آیه «نبأ» ندارند آیه «نفر» ندارند، این بنای عقلاء است و موثّقی خبری آورد به آن عمل میکنند، ما هم همین هستیم، انبیاء هم همینطور بودند، اولیاء هم همینطور بودند، ائمه هم همین روش را داشتند، من که یادم نیست یک محقق اصولی به آیه «نبأ» یا «نفر» تمسک بکند هر کس نقل کرد برای اشکال و «تشحیذاً للأذهان» است.
پس جلد اول و جلد دوم کفایه را دهها بار شما تدریس بکنید یک آیه در آن نیست که علم اصول به آیه تکیه کند، هیچ! این یک عنصر اصلی حوزه است.
⚠️ در فقه آیات هست اما...
فقه چرا، آیات هست، اما اگر هم آیات در یک مسئله‌ای باشد یا مطلق است یا عام، مخصصاتش مقیداتش به وسیله روایات بیان شده است، مثلاً شما اول تا آخر فقه را که تدریس کردید و می‌کنید، ببینید کجا فقط به یک آیه تمسک کرده باشد! اگر هم باشد گاهی برای تأیید است، چون اگر باشد به نحو اطلاق است یا به نحو عموم است که همان اطلاق و عموم به اضافه مقیدات و مخصصات در روایات ما فراوان است.
♨️ حوزه هیچ کاری با قرآن ندارد!
بنابراین حوزه یعنی حوزه! هیچ یعنی هیچ! کاری با قرآن ندارد و اگر قرآن را ما در بالای سر نگذاریم و به حوزه نیاوریم و در زیر چتر قرآن نباشیم، آن هدف والایی که قرآن دارد حاصل نمیشود.
این [قرآن] نیامد بگوید که ما فقط آمدیم زندگی را به شما یاد بدهیم که بعد بیایید بهشت! اینها سرجایش محفوظ است اینها را گفته است، گفته ما آمدیم شما را زنده بکنیم، این زندگی چیست؟ ﴿یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُمْ لِمَا یُحْیِیکُمْ﴾ این چه حیاتی است؟ به مردم زنده خطاب میکند، به متمدّنان آن روز هم خطاب میکند.
پس معلوم میشود که زندگی دیگری است، حیات دیگری است، یک نحو زندگی است یک نحو جامعه زنده است، یک نحو اقتصاد زنده است، یک نحو ملت زنده است، یک نحو امت زنده است که قرآن دوست دارد.
✅ بنابراین الا و لابد حوزه باید در خدمت قرآن باشد: یا تفسیر ترتیبی، یا تفسیر موضوعی، یا «علوم القرآن» یا امثال ذلک که بالاخره مشخص بشود این برای ما آمده است.
📗 مباحث علوم القرآن جلسه اول
📅 ۱۱ اسفند ۱۴۰۰
📌 مناهج:
آیا وقت آن نرسیده که در کنار فقه و اصول، رکن دیگری به علوم اصلی حوزه‌های علمیه افزوده گردد؟
امیدواریم شورای عالی برای این مهم تدبیری بیندیشند.
