متفکر نظام امامت و امت

📝 چهره انقلابی و اسلامی شهید بهشتی 

🔸 شهیدبهشتی، متفکر بزرگ انقلاب اسلامی، از آن دسته اندیشمندانی است که برخی از جریانات با سوگیری خاصی، بخشی از اندیشه‌اش را برگزیده و چهره‌ای غیرکامل از او ارائه می‌دهند.

در این پروژه تحریف، سعی بر آن است که تصویری حقوق بشریِ صرف از او ارائه شود که همه مفاهیم اصیل اسلامی و انقلابی را به پای «حقوق ملت» می‌ریزد. و این تصویر، جفایی بزرگ در حق آن بزرگمرد انقلاب اسلامی ایران است. 

🔹 در این متن تلاش می‌شود، با نقل بخشی از سخنرانی ایشان که در تاریخ ۹ آذر ۱۳۵۸ در حسینیه ارشاد به مناسبت رأی به قانون اساسی برگزار شده بود، تصویری کامل از نظام فکری آن اندیشمند مجاهد ارائه گردد:

«نام نظام سیاسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی چیست؟ اسم آن را چه نوع نظامی بگذاریم؟ در این نوع‌بندی‌ها و رده‌بندی‌ها، مقولات سیاسی دنیا کدام‌اند؟

حقیقت این است که برداشت تشیع راستین از اسلام مناسب‌ترین نام را برای این نظام قبلاً پیش‌بینی کرده است. می‌توانید با این اشاره‌ای که کردم خودتان بگویید تشیع راستین برای نظام سیاسی اسلام چه عنوان گویایی را انتخاب کرده است؟ "نظام امت و امامت."

نظام سیاسی اجتماعی جمهوری اسلامی، نظام امت و امامت است و حق این است که با هیچ یک از این عناوینی که در کتاب‌های حقوق سیاسی یا حقوق اساسی آمده قابل تطبیق نیست.

اتفاقاً یک بار انقلابیون ایران این تجربه را کردند و پای چشمشان خورد. برای رهایی از استبداد، انقلاب کردند. بعد گفتند حالا می‌دانید چه جایش بگذارید؟ "مشروطه"

چون این عنوانی که برای نظام جدید انتخاب شده بود عاریه‌ای بود و مربوط به فرهنگ اسلام نبود، حتی آن تأثیری را که در صاحبان اصلی این فکر عاریتی می‌توانست داشته باشد برای ما نداشت. خاصیت چیز عاریتی همین است. 

به همین دلیل، ما فکر می‌کنیم عنوان نظام ما باید نظام امت و امامت باشد. منتها، در اثنای انقلاب، چون این عنوان هنوز برای توده مردم روشن نبود، به عنوان شعار اول "حکومت اسلامی" انتخاب شد که بسیار هم خوب و گویا بود و سپس وقتی معلوم شد این نظام حکومتی رئیس جمهور هم دارد، آن وقت گفته شد: "جمهوری اسلامی" 

ولی نام راستین و کامل این نظام، نظام امامت و امت است. در رأس این نظام، اصول عقیدتی و عملی اسلام براساس کتاب و سنت است. همه چیز باید از این قله سرازیر شود. 

برطبق این اصول عقیدتی و عملی، حاملان مسئولیت و صاحبان اصلی حق در این ایدئولوژی، در این نظام عقیده و عمل، "ناس" و مردم‌اند.

براساس کتاب و سنت، تمام نظر مکتب به عامه مردم است و در میان عامه مردم آنها که بر محور این مکتب جمع می‌شوند و شکل می‌گیرند از تقدم و اولویت خاص برخوردارند. آنها می‌شوند "امت."

امت غیر از ناس است. اسلام در خدمت همه‌ی ناس است؛ صلاح همه را می‌خواهد نه فقط صلاح مسلمانان را. 

نظام اسلامی به سعادت کل بشر می‌اندیشد. ولی در میان ناس و کل بشر، آنها که برپایه اعتقاد به اسلام و التزام به اسلام یک مجموعه به وجود می‌آورند می‌شوند "امت". 

امت، از نظر ایدئولوژی اسلامی و مبانی عقیده و عمل اسلام، حتماً نیاز دارد به "امامت".»

📗 مبانی نظری قانون اساسی، ص ۱۵