مناهج

نظرسنجی سنن حوزوی

مناهج
نگرش ها و دغدغه های حوزه و روحانیت

طبقه بندی موضوعی

۱۳۳۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «مناهج» ثبت شده است

📝 دوقطبی اشتباه بی‌حجاب و باحجاب

🖋 هادی چیت ساز 

🔸 حجاب یک مسئله #فرهنگی است و برای حل آن باید برنامه بلندمدت داشت:

➖ قدم اول: 

اصلاح فسادهای اقتصادی، سیاسی و اداری طوریکه مردم تغییر را حس کنند. تا وقتی آسیبی مثل حقوقهای نجومی و رانتهای آقازادگان وجود دارد، آسیبهای فرهنگی رشد بیشتری خواهند داشت.

مسئله فقط حجاب هم نیست، فسادهای حکومتی (هرچند کم) باعث افزایش سرقت در جامعه و جرم‌های مشابه می‌شود؛ چون به هرحال بر روان جامعه تأثیرگذار است. 

  • صادقی

📝 غدیر، نوع نگرش به حکومت است

🎥 استاد علی صفایی حائری

⛔️ اگر از حکومت، صرفاً خدمات و امکانات رفاهی بخواهی، خواه ناخواه به #امامت نمی‌رسی!

✅ اما اگر با نگرش غدیر به حاکمیت نگاه کنی، متوجه می‌شوی که...

〰〰〰〰〰〰

💐 عید الله الأکبر، عید با سعادت ولایت و سیاست، عید تعیین امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام به عنوان خلیفه بلافصل پیامبر اعظم صلوات الله علیه و آله تهنیت باد.

  • صادقی

 

💠 امام خمینی

♨️ مقامات معنوی قابل نصب نیست...

  • صادقی

📝 منقول از کتاب اقبال الأعمال 

🔹 ظاهرا طبق متن اقبال بعد از هر دو رکعت #تشهد لازم است، ولی سلام را فقط آخر رکعت ۱۲ باید بگوید.

📌 متن اقبال:

ذکر صفة هذه الصلاة فی لیلة الغدیر وهی اثنتا عشرة رکعة لایسلم إلا فی أخراهن ویجلس بین کل رکعتین ویقرأ فی کل رکعة الحمد وقل هو الله أحد، عشر مرات وآیة الکرسی مرة فإذاأتیت الثانیة عشر فاقرأ فیهاالحمد سبع مرات...

🤲🏻 التماس دعای فرج

  • صادقی

🔸 شهید والامقام حضرت آیت الله سید محمد باقر صدر ره در مواضعی از کتب و کلمات خود به تحلیل مسئله ولایت و جایگاه غدیر در مجموعه معارف اسلامی پرداخته است.

🔹 ایشان در بیان رهبری اجتماعی ائمه علیهم‌السلام و تنصیص پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بر آن در کتاب «التشیع و الاسلام» می‌فرماید:

«امامت اهل بیت ع و امام علی ع که در همان پدیده طبیعی (تشیع) مجسم می‌شود، از دو مرجعیت حکایت دارد: یکی مرجعیت فکری و دیگری مرجعیت در عمل رهبری اجتماعی. 

این هر دو مرجعیت در شخص رسول خدا ص نمود یافته بود و در پرتو مطالعاتی که از شرایط زمانه ارائه نمودیم ناگزیر باید آن پیامبر بزرگوار امتداد شایسته این هر دو را طراحی می‌نمود تا از سویی مرجعیت فکری، همه خلاءهای ذهنی را که ممکن بود برای مسلمانان پیش آید پر کند و آموزه‌های مناسب و دیدگاه اسلام را درباره مسائل نوپدید در ساحت اندیشه و عمل ارائه نماید و مشکلات و پیچیدگی‌های قرآن کریم را که نخستین منبع در مرجعیت فکری اسلام است، تفسیر کند و از سوی دیگر مرجعیت رهبری اجتماعی، دنباله حرکت و پیشوایی تجربه اسلامی را در مسیر اجتماعی آن پی گیرد.

به فراخور وضعیتی که بررسی نمودیم، این هر دو مرجعیت در اهل بیت ع گرد آمده بود و در سخنان صریح و ارجمند پیامبر ص همواره به این مهم تأکید می‌شد. 

نمونه اصلی این سخنان نبوی در زمینه مرجعیت فکری، حدیث ثقلین است. ... و اما نمونه اصلی سخن پیامبر در زمینه مرجعیت در عمل راهبری اجتماعی، حدیث غدیر است.» 

📗 التشیع والإسلام (موسوعة الشهید الصدر ج‏ ۱۸)، ص ۵۶ و ۵۷؛ پژوهشی درباره ولایت، ص ۱۱۷ - ۱۱۹

🔹 شهید صدر #حکومت_اسلامی را همان اکمال دین و اتمام نعمتی می‌داند که در روز جشن غدیر آن را قرآن کریم اعلام کرده است:

«اسلام -از آنجا که ماهیتی رو به تدام و جاودانگی دارد و نیز از آنجا که در جوهر خود آخرین ساخت از رسالت‌های آسمانی را با خود دارد- تماماً به دنبال این است که وجود خود را در همه گستره‌های انسانی بگستراند تا آنها را پیراسته کند و سامان دهد. 

♨️ از این رو اسلام در هسته قانون اساسی خود نظام حکومتی دادگر را بنیان نهاده است که همان کامل کردن دین و تمام نمودن نعمت است و قرآن کریم این مفهوم را در آن هنگام که رسول خدا ص و جهان اسلام روز غدیر را به خاطر بنیان گذاری نظام حکومت پاک و وراسته جشن گرفتند، اعلام کرد.» 

📗 أئمة أهل البیت (ع) ودورهم فی تحصین الرسالة الإسلامیة(موسوعة الشهید الصدر ج‏ ۲۰)، ص۵۵۸؛ امامان اهل بیت ع مرزبانان حریم اسلام، ص ۶۸۵

🔹 همین نگاه و تحلیل است که سبب می‌شود زمانی که خبر پیروزی انقلاب اسلامی ایران را به ایشان می‌دهند ایشان با شادی زائدالوصفی می‌فرمایند:

«امروز موسی بر فرعون پیروز شد و همه رؤیاهای انبیاء ع تحقق یافت. امروز آیت الله خمینی حکومت شاه را ساقط کرد.» 

📗 السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص ۲۶

🔹 ایشان به شاگردان خود فرمود:

«امام خمینیِ بزرگ، آرزوهای انبیاء و اوصیاء و ائمه علیهم‌السلام را تحقق بخشید، من از شما می‌خواهم که بر مرجعیت و رهبری امام خمینی تأکید کنید و متمرکز شوید، کار اصلی همان چیزی است که امام به آن پرداخته است و اساساً هدف از مرجعیت برپایی احکام اسلامی بر روی زمین است، هدف از مرجعیت گرفتن وجوهات شرعی و پخش آن، یا تدریس فقه و اصول نیست بلکه مسئولیت بزرگی که واجب است که در رابطه با آن فکر کنیم برپایی حکم خداوند است، ولکن بعثی‌ها به ما اجازه اجرای آن را نمی‌دهند» 

📗السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص: ۲۶

🔹 به همین جهت بود که ایشان بارها آمادگی خود را در جهت خدمت تمام‌قد به انقلاب اسلامی و اطاعت از اوامر امام خمینی ره بیان کرده بود.

ایشان به یکی از شاگردان خود فرموده بود:

«اگر امام خمینی به من امر کند که در یکی از دهات ایران ساکن شوم و آنجا به اسلام خدمت کنم هرگز تردید نخواهم کرد» 

📗 السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص: ۲۷

🔹 همچنین در جای دیگری فرموده بود:

«اینکه من بقالی باشم در شیراز زیر سایه حکومت امام خمینی برایم دوست‌داشتنی‌تر است از [اینکه مثل] مرجعیت سید ابوالحسن اصفهانی ره [را داشته باشم] زیر سایه حکومت صدام». 

📗 السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص ۲۷

سلامٌ علیه یومَ وُلد و یوم استشهد و یوم یُبعث حیاً

  • صادقی

📝 چند نکته درباره تغییر و اصلاح کتب درسی

🖋 هادی چیت ساز

🔸 خبر تغییرات و اصلاح کتب درسی برای رسانه‌های حوزوی که دغدغه تحول دارند، بسیار خبر خوبی بود و باید آن را به فال نیک گرفت.

♨️ اما چند نکته درباره تغییر محتوای کتب: 

1⃣ مؤلفین این کتب به لحاظ علمی و اعتبار حوزوی جایگاه خوبی دارند و از بهترین و به‌نام‌ترین اساتید درس خارج قم هستند. 

بنابراین دغدغه بسیاری از طلاب و اساتید بخاطر وزانت علمی کتب رفع می‌شود. 

2⃣ اینکه چه کتابی جایگزین شود، قطعا همیشه مورد اختلاف خواهد بود. هر محقق و پژوهشگری نظر و مبانی خودش را بهترین نظریه می‌داند. پس انتظار اینکه همه فضلا و علما بر سر یک محتوا اجماع کنند، محال وقوعی است. اما می‌توان بر سر متنی به توافق رسید که اکثریت قبول دارند و این اتفاق نظر نسبی درباره الفائق و تألیفات دفتر فقه معاصر وجود دارد. 

3⃣ بی‌شک کتابهای جایگزین، دارای انتقادهایی هستند ولی باید توجه کرد حوزه علمیه در ابتدای این مسیر است.

کسی ادعا نکرده این کتابها قرار است تا ۵۰ سال در حوزه تدریس شوند. جریان تحول متون اصلی، جریانی رو به رشد است که تازه آغاز شده و با محتواهای بهتر می‌تواند تغییر کنند. اما بدترین کار، لجبازی یا انتقادهای غیرعالمانه و متعصبانه است.

باید از این جریان تحول علمی، حمایت کرد نه اینکه مانع بر سر راهش گذاشت. 

4⃣ برخی انتقادها علیه الفائق و محتواهای تازه، دعوای زرگری است. اینکه چرا این کتاب یا این محتوا جایگزین شده و چرا آن کتاب جایگزین نشده، شبیه اختلاف بر سر عنب و انگور است.

به عنوان مثال، تا کنون نقدهای عالمانه برای الفائق ندیده‌ایم. اگر کسی واقعا این محتوا را ضعیف می‌داند، آن را عالمانه نقد کند نه اینکه به صورت کلی و سربسته بگوید این کتابها فایده ندارند یا ضعیف هستند؛ اثبات کند که محتوای خودش بهتر است و معیارهای کتاب جایگزین را دارد. 

5⃣ الفائق، یک نمونه موفق تغییر و اصلاح است. این کتاب در مدت کوتاهی بین اساتید حوزه جای خودش را باز کرده و بیش از ۱۰۰ نفر از اساتید آن را تدریس و بحث کرده‌اند. 

از سویی استقبال خوب طلاب از این کتاب، تأیید دیگری برای کتاب است. طلابی که الفائق خوانده‌اند، اکنون نسبت به اجتهاد وضع بهتری دارند.

بنابراین کسانی که بدون نقد عالمانه، علیه این کتابها سیاه‌نمایی می‌کنند، در واقع خودشان را منزوی می‌کنند.

  • صادقی

🎥 سالروز واقعه‌ی خونین کشتار مردم معترض به #کشف_حجاب رضاخانی در #مسجد_گوهرشاد مشهد

♨️ در تیرماه ۱۳۱۴ به دستور رضاخان مردمی که در اعتراض به قانون کشف حجاب تحصن کرده بودند به گلوله بسته شدند و بیش از ۱۶۰۰ نفر در نهایت مظلومیت در آن آستان مقدس به خیل شهیدان پیوستند.

📌 آقای «محمدحسین ملکیان» خرداد ماه ۱۳۹۷ در دیدار رمضانی شاعران با رهبر انقلاب شعری با این مطلع درباره‌ی ماجرای گوهرشاد خواندند:

یکایک سر شکست آن روز اما عهد و پیمان نه / غم دین بود در اندیشه‌ی مردم، غم نان نه

👈🏻 حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خامنه‌ای این شعر را تحسین و از پرداخت به این موضوع بعد از ۸۳ سال تشکر کردند.

  • صادقی

🖋 سید مهدی موسوی

🔸 سرود سلام فرمانده و ترجمه‌های مختلف آن به زبان‌های مختلف، پیام‌های مختلفی دارد که یکی از آنها پی‌بردن به شیوه‌های نوین حضور تمدنی و گسترش فرهنگ اسلامی است.

🔹 از سویی توجه به فرهنگ مهدویت و مقاومت و از سوی دیگر زبان ساده و معصومانه کودکی در قالب سرود از جمله ویژگی‌های این اثر هنری است که توانست در میان ملت‌ها جاگیر شود.

🔹 سلام فرمانده یک سرود تنها نیست بلکه نمادی از حکمت انقلاب اسلامی و فرهنگ متعالی برآمده از آن است که سالیان متمادی متفکران و اندیشمندان انقلاب اسلامی به صورتبندی آن پرداخته‌اند و توسط امام خمینی و امام خامنه‌ای به یک گفتمان تبدیل شده است و توسط مجاهدان جبهه مقاومت، به عنوان الگوی موفق عملیاتی معرفی شده است.

امروز سلام فرمانده با این عقبه تئوریک و زمینه فرهنگی توانست مرزهای جغرافیایی را در نوردد و نمادی از آن فرهنگ و عمل باشد.

♨️ ندیدن این عقبه تئوریک و عدم توجه به حکمت انقلاب اسلامی، موجب می‌شود که نتوان تحلیلی واقع‌بینانه از موفقیت سلام فرمانده داشت و صرفا آن را در سطح یک سرود و شعر و آهنگ فهم کرد و به تحلیل نشست. در این صورت، نقدهای هنری برجسته می‌شود که شاید بسیاری هم وارد باشد.

🔹 اما آنچه سلام فرمانده را از سایر آثار همانند متمایز کرد تجلّی فرهنگ متعالی انقلاب اسلامی با محوریت گفتگو با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) در زبانی ساده و سرشار از احساسات پاک آن هم از زبان کودکان و نوجوانانی است که آینده متعلق به آنهاست.

🔹 لذا می توان آنرا نمونه یک اثر تمدنی دانست. #اثر_تمدنی اثری است که اولا قابلیت درنوردیدن مرزهای جغرافیایی را داشته باشد و پیامی نو را به ملتها منتقل کند و ثانیا از آنچنان عمق معنایی برخوردار باشد که قابلیت انعطاف محتوایی با اقتضائات فرهنگی، زبانی و سیاسی جوامع مختلف را داشته باشد و لازمه آن امکان شکل گیری جهش‌های مضمونی در چارچوب شبکه مفهومی و نظام معنایی بنیادین آن است به نحوی که اصل پیام محفوظ باشد.

🔹 سلام فرمانده نمونه یک اثر تمدنی است چراکه آغازی بر یک جریان پاک و طیب و خودجوش انقلابی است که خود مسیرش را در داخل و خارج پیدا کرد و به سرعت نسخه های متنوع آن بدون هرگونه دخالت دولت‌ها در میان ملت ها تولید شد. نکته جالب توجه دیگر، جهش های مضمونی آن در نسخه های ملت‌های دیگر است که کاملا موجب سازگاری آن سرود با فرهنگها و اقتضائات زبانی و سیاسی ملتهاست. ارتقا #سلام_فرمانده به #سلام_یا_مهدی یکی از جهش‌های محتوایی این اثر است که در آینده جهش‌های دیگری را هم در پی خواهد داشت. 

  • صادقی

📝 به مناسبت سپری‌شدن نیمی از هشتمین دوره شورای عالی

🖋 علی مهدوی

🔸 با فرارسیدن تیرماه، عملا دو سال (نیمی) از عمر هشتمین دوره شورای عالی طی شد.

با گذشت این مدت -که زمان کمی نیست- تنها خبر مسرت‌بخش و دستاورد شورای عالی در زمینه آموزشی و تغییر کتب سطوح عالی، همین خبری است که اخیرا منتشر شد؛ خبر حذف بخش‌هایی از رسائل، تفکیک فقه و اصول رشته‌های فقه و اصول از دیگر رشته‌ها، بدیل قرار دادن برای برخی کتب و در یک کلام، اعتنا و اهمیت شورای عالی به بهینه‌شدن زمان آموزشی و عمر طلاب و تصمیم برای جلوگیری از تضییع عمر طلاب.

🔹 البته اگر کلان‌تر نگاه کنیم گزاف نیست اگر بگوییم این تصمیم، دستاوردی برای همه ادوار شورای عالی است؛ چرا که در هیچ دوره‌ای، شورای عالی نتوانسته (یا نخواسته) تحولی در زمینه‌ی کتب آموزشی سطوح عالی رقم بزند و فرمایش امام خامنه‌ای در زمینه‌ی عمر طلاب (گرانبهاترین امانت نزد مسؤولین حوزه) را آنگونه که بایسته و شایسته است را محقق کند.

🔹 ناگفته نماند آنچه قرار است اجرا شود گرچه تحول کتب آموزشی نیست و صرفا سر و سامان دادن به مفاد آموزشی و قرار دادن صرفا یک بدیل آموزشی برای برخی کتب است، اما اگر نگاهی به روحیه‌ی عدم تحول گذشته داشته باشیم، همین قدمِ کوچک را هم می‌توان یک دستاورد قابل توجه به حساب آورد.

♨️ امیدواریم هرچه زودتر این تصمیم شورای عالی به مرحله‌ی تحقق برسد و اجرای آن به دو سال باقیمانده از عمر شورای هشتم یا شورای بعد واگذار نشود.

  • صادقی

آیت الله شب زنده دار

  • صادقی