مناهج

نظرسنجی سنن حوزوی

مناهج
نگرش ها و دغدغه های حوزه و روحانیت

طبقه بندی موضوعی

۱۱۳ مطلب با موضوع «اسوه ها» ثبت شده است

تکریم علما

  • صادقی

  • صادقی

📷 دستنوشته آیت الله حاج سید عبدالله جعفری تهرانی (ره) یار و همراه شصت ساله آیت الله سعادت پرور(ره)

✅ «از زمانی که رهبری به معظم له (حضرت آیة الله خامنه ای دامت برکاته) منتقل شده تا بحال حوادثی برای ایران از داخل و خارج پیش آمده که مردم حتی روحانیون را مضطرب نموده، معظم له با آغوش باز از آنها استقبال و با متانت بدون اضطراب از آنها پذیرایی و با مقاومت قولا و عملا از همه آنها جواب شافی و کافی فرموده بعدا هم چنین خواهد بود». 

📗 دفتر حفظ و نشر آثار آیة الله سعادت پرور

  • صادقی

🎥 چه کسی چشم فتنه عراق را کور کرد؟

  • صادقی

 ترجمه بیانیه تاریخی آیت‌الله العظمی سیدکاظم حائری مبنی بر کناره‌گیری از مرجعیت 

              بسم الله الرحیم الرّحیم

الحمد لله زنة عرشه ومداد کلماته وما أحصاه کتابه وأحاط به علمه، والحمد لله حمداً یلیق بکرم وجهه وعزّ جلاله. والصلاة والسلام علی نبیّ الله الذی أرسله رحمة للعالمین محمّد بن عبد الله وعلی أهل بیته الطاهرین.

قال الله تعالی فی محکم کتابه: ﴿لَا یُکَلِّفُ اللهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَها﴾ سورة البقرة: الآیة: ٢٨٦. صدق الله العلیّ العظیم.

بدون شک یکی از مسئولیت ها و امانت های مهم در زمان غیبت امام عصر علیه السلام این است که فقهای جامع الشرایط امور امت مسلمان و مصالح عام و خاص را (از طریق بیان احکام شرعی، راهنمایی و توصیه و هرکاری که موجب حفظ کیان و عزت امت و دور کردن خطرات است) بر عهده گیرند.

پس از آنکه خداوند توفیق داد در خدمت آیت الله العظمی سیّد شهید محمّد باقر صدر (رضوان الله تعالی علیه) شاگردی کنم، این مسئولیت را برعهده گرفتم تمام تلاشم را در حد توان برای تحقق اهدافی که او برای آن ها شهید شد و انجام اعمال اسلامی در عراق حسینی(علیه اسلام) و یاری اسلام اصیل و حمایت از مومنان به ویژه جامعه عراق در برابر مکر استعمارگران بیگانه به کار گرفتم.

واضح است که از ضروریات انجام این مسئولیت بزرگ، سلامت جسمانی و توان پیگیری مسائل مربوط به امت مسلمان است اما امروزه وضع سلامت من به سبب بیماری و سن بالا مناسب نیست، احساس می کنم که مانع انجام وظایفی شده که بر عهده من است. لذا اعلام می کنم که از این به بعد، این مسئولیت سنگین و بزرگ را ادامه نمی دهم. همه وکالت ها و اجازه های صادر شده از طرف ما یا از طرف دفاتر ما و نیز حق دریافت هر گونه حقوق شرعی از طرف وکلا و نمایندگان به نیابت از ما از این تاریخ ساقط است.

و در پایان باید سخنی از باب سفارش به فرزندان مومن خود بگویم:

یک: بر همه مومنان لازم است که از ولی فقیه، رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه ای(دام ظله) اطاعت کنند. در شرایطی که نیروهای کفر و شر ضد اسلام محمدی اصیل هم قسم شده اند، ایشان برای رهبری امت و اداره مبارزه با نیروهای ستمگر و مستکبر شایسته تر و بایسته ترند.

دو: به فرزندانم در عراق عزیز چند سفارش می‌کنم:

الف- حفظ وحدت و انسجام و اینکه به استعمار و صهیونیسم و مزدورانشان فرصت ندهند که آتش فتنه را شعله ور کنند و بدانند که دشمن مشترک آنان آمریکا، صهیونیسم و دنباله های آن دو هستند.

ب- آزادسازی عراق از هر گونه اشغال بیگانه و از هر نیروی امنیتی یا نظامی بیگانه و به ویژه نیروهای آمریکایی که به بهانه های مختلف سینه عراق را شکافته اند و اینکه اجازه ندهند در عراق یعنی سرزمین مقدسات، بمانند و اینکه ماندن آنها از بزرگ ترین حرام ها نزد خداوند متعال است؛ همانطور که در گذشته گفتیم.

ج- از مسئولان و کسانی که پست هایی را برعهده گرفته اند، می خواهم که به وظایف شرعی خود و وعده‌هایی که به مردم دادند عمل کنند. از منافع شخصی و جناح بازی که که منجر به مصائبی بر مردم مظلوم عراق شد دور باشند که این کار موجب امان آنها و عزت مردم و ثبات کشور است.

د- بر همه علما و طلاب و نخبه های فرهنگی و نویسندگان است که مردم را آگاه کنند تا دوست را از دشمن بشناسند و منافع واقعی خود را درک کنند و گمراه نشوند و کید و نقشه و توطئه دشمنان را بشناسند.

ه- بر فرزندان دو شهید صدر [سید محمدباقر صدر و سید محمدصادق صدر] که رحمت خدا بر آن دو باد، لازم است که بدانند که دوستی آن دو شهید اگر با ایمان به روش آن دو در عمل صالح و با پیروی واقعی از اهداف آن دو (که به خاطر همین اهداف شیهد شدند) همراه نباشد، کفایت نخواهد کرد و بدانند که مجرد ادعا یا نسبت خویشاوندی به آن دو شهید کفایت نمی کند و هر کس تلاش کند به نام آن دو شهید بین فرزندان امت و مذهب تفرقه بیاندازد یا به نام آن دو رهبری را بر عهده گیرد در حالی که فاقد اجتهاد یا دیگر شرایط مشروط در رهبری شرعی است، در واقع صدری نخواهد بود هرچند چنین ادعایی کند یا نسبتی داشته باشد.

و- همه مومنان را به حشد الشعبی مقدس سفارش می کنم و همه باید از آن به عنوان نیرویی مستقل که در دیگر نیروها وارد نشده است، حمایت و آن را تایید کنند زیرا همان گونه که بارها تاکید کرده‌ام حشد الشعبی کنار دیگر نیروهای مسلح عراقی، قلعه محکم و دست توانا و قوه قاهره در برابر کسانی است که در پی امنیت و منافع مردم کشور عراقند

ز- باید بعثی های جنایتکار و فاسد و مزدوران را از مناصب و مسئولیت ها در کشور دور کرد و اینکه به هیچ وجه قدرت در اختیار آنان قرار نگیرد زیرا آنها خیر شما را نمی خواهند و به هیچ چیز جز منافع حزبی و خدمت به اربابان استعمارگر و صهیونیست خود و دنباله های آنها نمی اندیشند.

﴿رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْرًا کَمَا حَمَلْتَهُ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَی الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ﴾. سوره بقره: آیه: ٢٨٦.

وآخر دعوانا أن الحمد لله ربّ العالمین.

۱ / صفر المظفر / ١٤٤۴ ھ

کاظم الحسینیّ الحائریّ

  • صادقی

📝 به مناسبت ارتحال آیت الله ناصری قدس سره 

🔸 ارتحال عالمان عابد و زاهدان وارسته، ضایعه‌ای بسیار دردناک برای حوزه‌های علمیه و شیعیان است که طبق فرموده نبوی (ص) چیزی آن را جبران نمی‌کند. 

رحلت مرحوم آیت الله ناصری بار دیگر غم و اندوه حوزه را زنده کرد. به راستی چقدر باید بگذرد تا حوزه علمیه عالمی متخلق و متواضع مثل ایشان به خود ببیند؟ 

آیا جز این است که وظیفه طلاب امروزی را سنگین‌تر می‌کند که وجود ایشان را درک کرده‌اند. 

هرچه از فضائل آیت الله ناصری بگوییم کم است. اما برخی از ویژگی‌های شخصیتی ایشان که درس‌های بزرگی برای طلاب است، عبارتند از:

❇️ یادآور امام زمان:

آیت الله ناصری می‌فرمود از وقتی خودم را شناختم در خدمت امام زمان ارواحنا فداه بودم. 

درس و منبر ایشان، عبادت و زندگی ایشان همه و همه یادآور امام زمان بود. ذکر «یابن الحسن یابن الحسن» از لبشان نمی‌افتاد. به همه نیز توصیه می‌کردند دعا برای فرج را بعد نماز و در هرحال فراموش نکنند و برای هر حاجتی هم که دارند دعاگوی امام زمان باشند.

❇️ زاهدی معنویت‌گرا: 

اگر ایشان اهل دنیاطلبی بود، براحتی می‌توانست در بهترین خانه‌ها زندگی کند اما خانه ایشان در پایین شهر اصفهان بود. زندگی زاهدانه‌ای که با رعایت زی طلبگی همراه بود و تا آخر عمر نیز آن را حفظ کردند. 

ایشان نشان دادند که می‌توان از زرق و برق دنیا گذشت. 

 

❇️ عالمی مردمی: 

آیت الله ناصری، عالمی بودند که با داشتن درجات رفیع علمی، در میان مردم حضور فعال داشتند و به درخواست‌های مردم پاسخ می‌گفتند. درِ خانه ایشان به روی مردم باز بود.

تواضع، خشوع و خوشرویی ایشان زبانزد هرکسی است که ایشان را دیده بود. هرکسی می‌توانست قبل و بعد نماز، از ایشان در هر زمینه‌ای سؤال کند بدون اینکه مانع یا محذوری وجود داشته باشد. 

خودشان را وقف برای مردم می‌دانستند و بارها تذکر می‌دادند که طلاب باید برای مردم وقت بگذارند نه اینکه فکر کنند این کار اتلاف وقت است. 

به عبارت دقیق، ایشان طبیبی بی ریا و دلسوز برای مردم بودند. 

❇️ سخنران همه پسند: 

شیوه سخنرانی و توصیه‌های ایشان چنین بود که با بیانی شیوا، هم طلاب و فضلا استفاده می‌کردند، هم مردم عادی بهره می‌بردند. 

یکی از نکات دیگر سخنرانی ایشان، کوتاهی زمان منبر و در عین حال غنی بودن محتوا بود. 

هر آنچه لازم بود، بدون اطاله کلام بیان می‌شد. روش ایشان بر زیاده‌گویی نبود بلکه «مفیدگویی» را می‌پسندیدند. 

بی شک، شیوه سخنرانی ایشان، باید یکی از الگوهای طلاب باشد. 

◼️ اما آه از فراق عالمان پارسا؛ علمایی که در دهه اخیر با حوزه وداع کردند، دُرهای نایابی بودند که یا جایگزین برای آنها نیست، یا بسیار کم است. 

نسلی از علما که همچون ستاره در آسمان تشیع می‌درخشند و آثار گرانبهایی به جا گذاشتند. جای خالی ایشان هر روز بیشتر حس می‌شود. 

علمای بزرگی چون آیات آقامجتبی تهرانی، مصباح، صافی گلپایگانی، حسن زاده، فاطمی‌نیا و اکنون آیت الله ناصری. 

منبر و درس و معنویت چنین استوانه‌هایی چطور و به دست چه کسانی می‌خواهد پر شود؟ 

آیا نسل جدید فضلا و اساتید می‌توانند عطر ایشان را دوباره زنده کنند؟

  • صادقی

🔸 شهید والامقام حضرت آیت الله سید محمد باقر صدر ره در مواضعی از کتب و کلمات خود به تحلیل مسئله ولایت و جایگاه غدیر در مجموعه معارف اسلامی پرداخته است.

🔹 ایشان در بیان رهبری اجتماعی ائمه علیهم‌السلام و تنصیص پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بر آن در کتاب «التشیع و الاسلام» می‌فرماید:

«امامت اهل بیت ع و امام علی ع که در همان پدیده طبیعی (تشیع) مجسم می‌شود، از دو مرجعیت حکایت دارد: یکی مرجعیت فکری و دیگری مرجعیت در عمل رهبری اجتماعی. 

این هر دو مرجعیت در شخص رسول خدا ص نمود یافته بود و در پرتو مطالعاتی که از شرایط زمانه ارائه نمودیم ناگزیر باید آن پیامبر بزرگوار امتداد شایسته این هر دو را طراحی می‌نمود تا از سویی مرجعیت فکری، همه خلاءهای ذهنی را که ممکن بود برای مسلمانان پیش آید پر کند و آموزه‌های مناسب و دیدگاه اسلام را درباره مسائل نوپدید در ساحت اندیشه و عمل ارائه نماید و مشکلات و پیچیدگی‌های قرآن کریم را که نخستین منبع در مرجعیت فکری اسلام است، تفسیر کند و از سوی دیگر مرجعیت رهبری اجتماعی، دنباله حرکت و پیشوایی تجربه اسلامی را در مسیر اجتماعی آن پی گیرد.

به فراخور وضعیتی که بررسی نمودیم، این هر دو مرجعیت در اهل بیت ع گرد آمده بود و در سخنان صریح و ارجمند پیامبر ص همواره به این مهم تأکید می‌شد. 

نمونه اصلی این سخنان نبوی در زمینه مرجعیت فکری، حدیث ثقلین است. ... و اما نمونه اصلی سخن پیامبر در زمینه مرجعیت در عمل راهبری اجتماعی، حدیث غدیر است.» 

📗 التشیع والإسلام (موسوعة الشهید الصدر ج‏ ۱۸)، ص ۵۶ و ۵۷؛ پژوهشی درباره ولایت، ص ۱۱۷ - ۱۱۹

🔹 شهید صدر #حکومت_اسلامی را همان اکمال دین و اتمام نعمتی می‌داند که در روز جشن غدیر آن را قرآن کریم اعلام کرده است:

«اسلام -از آنجا که ماهیتی رو به تدام و جاودانگی دارد و نیز از آنجا که در جوهر خود آخرین ساخت از رسالت‌های آسمانی را با خود دارد- تماماً به دنبال این است که وجود خود را در همه گستره‌های انسانی بگستراند تا آنها را پیراسته کند و سامان دهد. 

♨️ از این رو اسلام در هسته قانون اساسی خود نظام حکومتی دادگر را بنیان نهاده است که همان کامل کردن دین و تمام نمودن نعمت است و قرآن کریم این مفهوم را در آن هنگام که رسول خدا ص و جهان اسلام روز غدیر را به خاطر بنیان گذاری نظام حکومت پاک و وراسته جشن گرفتند، اعلام کرد.» 

📗 أئمة أهل البیت (ع) ودورهم فی تحصین الرسالة الإسلامیة(موسوعة الشهید الصدر ج‏ ۲۰)، ص۵۵۸؛ امامان اهل بیت ع مرزبانان حریم اسلام، ص ۶۸۵

🔹 همین نگاه و تحلیل است که سبب می‌شود زمانی که خبر پیروزی انقلاب اسلامی ایران را به ایشان می‌دهند ایشان با شادی زائدالوصفی می‌فرمایند:

«امروز موسی بر فرعون پیروز شد و همه رؤیاهای انبیاء ع تحقق یافت. امروز آیت الله خمینی حکومت شاه را ساقط کرد.» 

📗 السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص ۲۶

🔹 ایشان به شاگردان خود فرمود:

«امام خمینیِ بزرگ، آرزوهای انبیاء و اوصیاء و ائمه علیهم‌السلام را تحقق بخشید، من از شما می‌خواهم که بر مرجعیت و رهبری امام خمینی تأکید کنید و متمرکز شوید، کار اصلی همان چیزی است که امام به آن پرداخته است و اساساً هدف از مرجعیت برپایی احکام اسلامی بر روی زمین است، هدف از مرجعیت گرفتن وجوهات شرعی و پخش آن، یا تدریس فقه و اصول نیست بلکه مسئولیت بزرگی که واجب است که در رابطه با آن فکر کنیم برپایی حکم خداوند است، ولکن بعثی‌ها به ما اجازه اجرای آن را نمی‌دهند» 

📗السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص: ۲۶

🔹 به همین جهت بود که ایشان بارها آمادگی خود را در جهت خدمت تمام‌قد به انقلاب اسلامی و اطاعت از اوامر امام خمینی ره بیان کرده بود.

ایشان به یکی از شاگردان خود فرموده بود:

«اگر امام خمینی به من امر کند که در یکی از دهات ایران ساکن شوم و آنجا به اسلام خدمت کنم هرگز تردید نخواهم کرد» 

📗 السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص: ۲۷

🔹 همچنین در جای دیگری فرموده بود:

«اینکه من بقالی باشم در شیراز زیر سایه حکومت امام خمینی برایم دوست‌داشتنی‌تر است از [اینکه مثل] مرجعیت سید ابوالحسن اصفهانی ره [را داشته باشم] زیر سایه حکومت صدام». 

📗 السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق ج‏ ۴، ص ۲۷

سلامٌ علیه یومَ وُلد و یوم استشهد و یوم یُبعث حیاً

  • صادقی

📝 چهره انقلابی و اسلامی شهید بهشتی 

🔸 شهیدبهشتی، متفکر بزرگ انقلاب اسلامی، از آن دسته اندیشمندانی است که برخی از جریانات با سوگیری خاصی، بخشی از اندیشه‌اش را برگزیده و چهره‌ای غیرکامل از او ارائه می‌دهند.

در این پروژه تحریف، سعی بر آن است که تصویری حقوق بشریِ صرف از او ارائه شود که همه مفاهیم اصیل اسلامی و انقلابی را به پای «حقوق ملت» می‌ریزد. و این تصویر، جفایی بزرگ در حق آن بزرگمرد انقلاب اسلامی ایران است. 

🔹 در این متن تلاش می‌شود، با نقل بخشی از سخنرانی ایشان که در تاریخ ۹ آذر ۱۳۵۸ در حسینیه ارشاد به مناسبت رأی به قانون اساسی برگزار شده بود، تصویری کامل از نظام فکری آن اندیشمند مجاهد ارائه گردد:

«نام نظام سیاسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی چیست؟ اسم آن را چه نوع نظامی بگذاریم؟ در این نوع‌بندی‌ها و رده‌بندی‌ها، مقولات سیاسی دنیا کدام‌اند؟

حقیقت این است که برداشت تشیع راستین از اسلام مناسب‌ترین نام را برای این نظام قبلاً پیش‌بینی کرده است. می‌توانید با این اشاره‌ای که کردم خودتان بگویید تشیع راستین برای نظام سیاسی اسلام چه عنوان گویایی را انتخاب کرده است؟ "نظام امت و امامت."

نظام سیاسی اجتماعی جمهوری اسلامی، نظام امت و امامت است و حق این است که با هیچ یک از این عناوینی که در کتاب‌های حقوق سیاسی یا حقوق اساسی آمده قابل تطبیق نیست.

اتفاقاً یک بار انقلابیون ایران این تجربه را کردند و پای چشمشان خورد. برای رهایی از استبداد، انقلاب کردند. بعد گفتند حالا می‌دانید چه جایش بگذارید؟ "مشروطه"

چون این عنوانی که برای نظام جدید انتخاب شده بود عاریه‌ای بود و مربوط به فرهنگ اسلام نبود، حتی آن تأثیری را که در صاحبان اصلی این فکر عاریتی می‌توانست داشته باشد برای ما نداشت. خاصیت چیز عاریتی همین است. 

به همین دلیل، ما فکر می‌کنیم عنوان نظام ما باید نظام امت و امامت باشد. منتها، در اثنای انقلاب، چون این عنوان هنوز برای توده مردم روشن نبود، به عنوان شعار اول "حکومت اسلامی" انتخاب شد که بسیار هم خوب و گویا بود و سپس وقتی معلوم شد این نظام حکومتی رئیس جمهور هم دارد، آن وقت گفته شد: "جمهوری اسلامی" 

ولی نام راستین و کامل این نظام، نظام امامت و امت است. در رأس این نظام، اصول عقیدتی و عملی اسلام براساس کتاب و سنت است. همه چیز باید از این قله سرازیر شود. 

برطبق این اصول عقیدتی و عملی، حاملان مسئولیت و صاحبان اصلی حق در این ایدئولوژی، در این نظام عقیده و عمل، "ناس" و مردم‌اند.

براساس کتاب و سنت، تمام نظر مکتب به عامه مردم است و در میان عامه مردم آنها که بر محور این مکتب جمع می‌شوند و شکل می‌گیرند از تقدم و اولویت خاص برخوردارند. آنها می‌شوند "امت."

امت غیر از ناس است. اسلام در خدمت همه‌ی ناس است؛ صلاح همه را می‌خواهد نه فقط صلاح مسلمانان را. 

نظام اسلامی به سعادت کل بشر می‌اندیشد. ولی در میان ناس و کل بشر، آنها که برپایه اعتقاد به اسلام و التزام به اسلام یک مجموعه به وجود می‌آورند می‌شوند "امت". 

امت، از نظر ایدئولوژی اسلامی و مبانی عقیده و عمل اسلام، حتماً نیاز دارد به "امامت".»

📗 مبانی نظری قانون اساسی، ص ۱۵

  • صادقی

❗️ دقیقا مثل آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای که در روز ۶تیر، ترور شد و یک دست را در راه خدا داد، تا فردا در روز ۷تیر کنار شهید بهشتی و ۷۲تن از رفقایش به شهادت نرسد!

🔹 و اگر این مجروحیت نبود، تمام امت اسلامی از برکات وجود او محروم‌ می‌شدند!

برکاتی که در ۶تیر ۶۰، کمتر کسی می‌دانست این سید و ولی‌خدا چه نفس با عظمت و چه علم سرشاری دارد!

🔹 و خدا خواست این مجروحیت همیشه جلوی چشم استکبار باشد تا بفهمند: انّ الله بالغُ امره!

  • صادقی

👤 آیت‌الله محسن اراکی

🔸 شهید صدر پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به شاگردانش اینطور نوشت:

🔹 بر یکایک شما و بر هر کسی که سعادت یارش شده که در کنار این تجربه ارزشمند (انقلاب اسلامی ایران) زندگی کند، #واجب است که تمام توان خود و آنچه را که در اختیار دارد، به خدمت اهداف و پیشبرد این تجربه ارزشمند در آورد و توقفی در کار نباشد. حد و مرزی برای بذل کوشش وجود ندارد و به کمک همه افراد هر چند اندک نیاز است. 

♨️ لازم است همه بدانند که مرجعیّت آیت اللّه خمینی ـ که آمال و آرزوی همه را امروزه در ایران محقق نموده است ـ باید محور قرار گیرد و همگی مخلصانه برای او کار کنند و مصالح او را در نظر گیرند. همه در او ذوب شون د؛ همچنان که او در هدف والایش ذوب شده است. 

🔹 مرجعِ شایسته و لایق، یک شخص نیست بلکه جریان است و هدف و هر مرجعی که این اهداف را محقق کند، لایق اطاعت و پیروی و شایسته مرجعیّت است و باید برای او با تمام وجود کار کرد و از هر کاری که سبب تضعیف مرجعیّت و رهبری در ایران می‌شود، باید دوری جست!

  • صادقی