از شبیهخوانی تا کرونا
#یادداشت_مهمان
علی رمضانی
استاد مطهری در کتاب حماسه حسینی نقل میکنند: «... یادم هست در سالهایی که در قم بودم در آنجا هم یک نمایشها و شبیههای خیلی مزخرفی در میان مردم بود. سالهای اول مرجعیت مرحوم آیت الله بروجردی (رضوان الله علیه) بود که قدرت فوقالعاده داشتند. قبل از محرم بود. به ایشان گفتم وضع شبیهخوانی ما این جور است. دعوت کردند، تمام رؤسای هیئت نزد ایشان آمدند. از آنها پرسیدند: شما مقلد چه کسی هستید؟ همه گفتند ما مقلد شما هستیم. فرمودند: اگر مقلد من هستید، فتوای من این است که این شبیههایی که شما به این شکل در میآورید حرام است. با کمال صراحت به آقا عرض کردند که آقا ما در تمام سال مقلد شما هستیم الّا این سه چهار روز که ابداً از شما تقلید نمیکنیم. گفتند و رفتند و به حرف مرجع تقلیدشان اعتنا نکردند. این نشان میدهد که هدف، امام حسین علیه السلام نیست. هدف، اسلام نیست. نمایشی است که از آن استفادههای دیگری و لااقل لذتی میبرند.» (ج ۱، ص ۱۸۵)
سوال نگارنده این است که مگر امام زمان (عج) در توقیع خود به اسحاق بن یعقوب، علما را حجت خود بر مردم معرفی نکردند و نفرمودند: «وَ اَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةِ فَارْجِعُوا فِیهَا اِلَى رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَاِنَّهُمْ حُجَّتِى عَلَیکُمْ وَ اَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیهِمْ»؟
مگر امام صادق (ع) به عمر بن حنظله نفرمودند که: « شیعیان باید به کسانی که حدیث و سخنان ما را روایت میکنند و در حلال و حرام ما به دقت مینگرند و احکام ما را به خوبی باز میشناسند (عالم عادل)، مراجعه کنند و او را به عنوان حاکم بپذیرند. من چنین کسی را بر شما حاکم قرار دادم. پس هرگاه به حکم ما حکم کند و از او پذیرفته نشود، حکم خدا کوچک شمرده شده و بر ما رد شده است و آن که ما را رد کند، خدا را رد کرده است و چنین چیزی در حد شرک به خداوند است.»
و مگر عالمان و فقیهان، امناء خدا و ورثهی انبیا معرفی نشدهاند؟
پس چگونه است که بخشی از جامعهی مذهبی و مؤمن و متدین در آن روز، میخواهد با زیرپا گذاشتن دستور امام زمان (عج) و با بیاعتنایی به رأی و نظر وارثان انبیا، به عزاداری برای امام حسین (ع) بپردازد؟ چگونه است که خودمختار و خودرأی، این عمل صد در صد انحرافی و غیر دینی را انجام میدهد و از آن احساس تقرب و معنویت میکند؟
چرا احساس میکنند که با این عمل، رضایت و محبّت و عنایت اهل بیت شامل حالشان میشود و آیا این از القائات شیطان نیست؟
وقتی گفته میشود: «ما ، تمام سال، از شما تقلید میکنیم الا همین چند روز»، مطابق حدیث امام صادق (ع) معنا و مفهومش این است که ما در تمام سال مقلّد شما هستیم اما چند روزی میخواهیم به حکم خدا و اهل بیت بیاعتنا باشیم و آن را کوچک بشماریم. یعنی تمام سال را مؤمن و بندهی خدا هستیم لکن چند روزی میخواهیم مانند مشرکان باشیم. «فاذا حکم بحکمنا فلم یقبل منه فانما استخف بحکمنا و علینا رد و الرادعلینا کالراد علی الله و هو علی حد الشرک بالله.»
مگر میشود با حکم خدا، با حکم امام صادق (ع) و حکم امام زمان (ع) مخالفت کرد و خود را عزادار امام حسین (ع) نامید؟ مگر دستگاه اهل بیت از هم جداست و مگر نه این است که همهی آنان نور واحدند؟
حالا شاید از آن روز بیش از نیم قرن گذشته باشد. دیگر آیت الله بروجردی (ره) حضور ندارند و مراسم شبیه خوانی نیست. اما گویا همان مسأله به شکل دیگری باقی مانده و حل نشده است.
امروز درگیر ویروس منحوسی هستیم که همه چیز را، از جمله عزاداریهای ماه محرم را تحت تأثیر خود قرار داده است. مقام معظم رهبری در سخنان خود فرمودند که «معیار در شیوهی عزاداریها، تصمیمات ستاد مبارزه با کرونا است. و آنها هرچه بگویند من خود انجام میدهم و توصیه میکنم اگر آنها ضابطهای را مشخص کردند همه رعایت کنند»
پس از این سخنان بود که جامعهی ولایی، انقلابی و فهیم مداحان و هیئات مذهبی در نامهای به فصلالخطاب بودن سخنان رهبری اشاره کردند. اما روی سخن این مطلب با آن عدهای است که هنوز به نحوی مخالفت میکنند و هیجانات و احساسات مذهبی مردم را تحریک میکنند.
«عاشورا درس ولایتمداری است. نمیتوان با فرمایشات و توصیههای ولیفقیه و امام جامعه، مخالفت کرد و خود را عزادار امام حسین(ع) نامید. ولایت فقیه امتداد ولایت اهل بیت است و تا زمانی که ولیفقیه ما را به ملزم به اجرای دستورات ستاد بداند، همه مأمور به تکلیفیم. الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ، وَالْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ»
▪️والسلام علی عباد الله الصالحین