مناهج

نظرسنجی سنن حوزوی

مناهج
نگرش ها و دغدغه های حوزه و روحانیت

طبقه بندی موضوعی

۵۳ مطلب در خرداد ۱۴۰۱ ثبت شده است

🖋 رضا حسینی

❓فرض کنید انقلاب اسلامی محقق نشده بود، وضعیت دینداری و تشیع، امروز در ایران چگونه بود؟

♨️ آذربایجان بهترین مصداق برای فهم این است که بدون تأسیس حکومت اسلامی توسط حوزه‌ها و ولایت فقیه، نه تشیعی خواهد ماند و نه حوزه‌ای!

🔹 کشور جمهوری آذربایجان از نظر درصد شیعیان، بافاصله بسیار کمی از ایران، دومین کشور شیعه -به لحاظ درصد جمعیت شیعیان- در جهان به حساب می‌آید که ۸۵ درصد جمعیتش را شیعه تشکیل می‌دهد؛ این کشور تا دوره قاجار جزء ایران بود اما طی قراردادهای گلستان و ترکمانچای از ایران جدا شد اما همچنان آداب و رسوم و فرهنگ ایرانی و شیعی در آن یافت می‌شد؛

🔹 با تسلط روسیه تزاری و پس از آن تسلط لائیک‌ها بر #حکومت آذربایجان، امروزه این کشور از نظر دینی و از نظر آموزه‌های تشیع، یک کشور #مرده به حساب می‌آید!

🔻 از نظر میزان استعمال #مشروب حتی در مهمانی‌های عادی، از نظر وجود کاباره‌ها و عیاشی‌های شبانه، از نظر ارتباط با اسرائیل، از نظر میزان پای‌بندی به حجاب، از نظر بی‌بند و باری در سواحل، از نظر میزان تقید به وجوهات شرعی (که اصلا‌ بسیاریشان نمی‌دانند وجوهات چیست!) از نظر ارتباط با داعش! از نظر امر به معروف سران حکومت و از منظرهای مختلف این کشور در وضع فاجعه‌باری قرار دارد!

🔻 به نحوی این کشور از نظر دینی عقب مانده نگه داشته شده است، که الهام علی‌اف بالاترین مقام یک کشور شیعه، در ایام شهادت امیرالمؤمنین و ماه رمضان در مراسم رقصی در مسجد شوشی (از بناهای تاریخی آذربایجان) شرکت می‌کند و همراه با تجار اسرائیلی به رقص می‌پردازد!

یا برگزاری مسابقات یورویژن (خوانندگی و رقاصی) که همراه با رژه همجنسبازان در باکو نیز بود! از دیگر شاهکارهای حکومت لائیک آذربایجان است!

❗️طبیعی است این حکومت به حوزه‌های علمیه نیز رحم نمی‌کند و در حرکتی حساب‌شده بعد از تخریب گسترده حوزه‌های علمیه، در صدد پرورش دکترای الهیات و اعزام آنها به مساجد است! و به نحوی حوزه‌های علمیه را عقب نگه داشته‌اند که این شیعیان مظلوم -با همه مشکلات امنیتی و خطرهایی که برایشان ایجاد می‌شود- مجبورند به حوزه‌های ایران برای تحصیل بیایند!

در گذشته‌ای نه چندان دور شهرهای لنکران، و بادکوبه (باکو) علمای بزرگی به جامعه تشیع تقدیم کرده‌اند که با ادامه روند کنونی بعید است چیزی از دین باقی بماند (هرچند همیشه اقلی از دینداران در همه جا وجود خواهند داشت).

🔹 جان کلام این که سرنوشت محتوم جدایی دین از سیاست، کشور آذربایجان است که با ۸۵ درصد شیعه، از نظر اخلاقی در منحط‌ترین وضعیت به سر می‌برد!

♨️ اگر سکولارهای حوزوی مایل به جدایی دین از سیاست هستند، حاضریم برای آنها بلیط یک‌طرفه به باکو تهیه کنیم تا طعم حوزه مستقل را بهتر بچشند!

❇️ هرچند سکولارهای حوزوی بهتر از هرکسی می‌دانند که حوزه‌های علمیه در ایران اسلامی مستقل هستند و صرفا از این شعار به جهت دستیابی به مقاصد شوم خود استفاده می کنند.

  • صادقی

📝 بازداشت مسؤولین دفاتر آیات فیاض و محقق کابلی

🔸 طالبان دفترهای آیت‌الله محمداسحاق فیاض و آیت‌الله محقق کابلی، دو مرجع تقلید شیعیان را در شهر غزنی افغانستان بستند.

به گفته برخی منابع، در روزهای اخیر افراد طالبان در چند نوبت دفاتر این دو مرجع مذهبی را بازرسی کرده و مسئولان آن را بازداشت کرده‌اند. طالبان دلیل بستن این دفاتر را نداشتن مجوز فعالیت عنوان کرده‌اند.

🔹 منابع معتبر می‌گویند که طالبان دو نفر از مسئولان دفتر آیت‌الله فیاض را پس از بازداشت با قید ضمانت آزاد کرده‌اند اما مسئولان دفتر آیت‌الله محقق کابلی هنوز در بازداشت طالبان به‌سر می‌برند.

🔹 دفاتر مرکزی آیت‌الله فیاض و آیت‌الله محقق کابلی در شهر نجف عراق است. این دو مرجع شیعیان افغانستان در شماری از ولایت‌های عمدتاً شیعه‌نشین دفاتر منطقه‌ای دارند.

🔹 طالبان درحالی دفاتر مراجع تقلید شیعیان را بسته‌اند که اخیراً سخنگوی این گروه در واکنش به گزارش وزارت خارجه امریکا مبنی بر نقض شدید آزادی مذهبی در افغانستان گفت که «همه حقوق اقلیت‌های مذهبی در افغانستان محفوظ است».

♨️ طالبان پس از بازداشت مسئولان دفتر این دو مرجع تقلید به آن‌ها گفته‌اند: 

«شما دولت در درون دولت ایجاد کردید. مکتب و مدرسه می‌سازید، دعوا حل می‌کنید. کمک جمع‌آوری و کمک توزیع می‌کنید. دفتر ثبت ازدواج و طلاق دارید».

مقام‌های طالبان به مسئولان دفتر این مراجع تقلید گفته‌اند که باید از وزارت حج و اوقاف این گروه مجوز فعالیت بگیرند.

🔹 حوزه فعالیت دفاتر مراجع تقلید در افغانستان متنوع و گسترده است. مسئولان این دفاتر به سوال‌های شرعی مراجعان پاسخ می‌دهند، دعواهای خانوادگی را حل و فصل می‌کنند، دفترهای عقد نکاح و طلاق دارند، وجوهات شرعی مردم را دریافت و مصرف آن‌ها را محاسبه می‌کنند، کمک‌های خیریه جمع‌آوری و به نیازمندان کمک‌ می‌کنند. دفترهای مراجع تقلید همچنین ضمن اداره مدارس دینی، شفاخانه و مکتب نیز می‌سازند.

🌐 دولت دین

📌 مناهج:

سکولارهای حوزوی وقتی از «استقلال حوزه پیش از انقلاب اسلامی» سخن می‌گویند و برایش هزار افسوس و حسرت می‌خورند، مرادشان همین استقلال حوزه‌های علمیه افغانستان است؟! که حتی اجازه اجرای احکامی همچون نکاح و طلاق و اخذ وجوهات ندارند؟!

یا اینکه به خوبی از بسط ید و توسعه حوزه‌های علمیه پس از انقلاب باخبرند و صرفا به جهت سودای مرجعیت، تاریخ را تحریف می‌کنند و دنبال جمع‌کردن مرید و مقلد هستند؟!

در آینده بیشتر از سکولارهای حوزوی خواهیم گفت...

  • صادقی

📝 چند خطی در پاسخ به استاد عندلیب همدانی

 🖋 محمد متقیان تبریزی

 

🔢 بخش دوم

💢 رابطه اقامه شعائر و زیست اخلاقی

استاد عندلیب فرموده‌اند: «چگونه می‌توان شعائر الهی را بدون اخلاق انسانی و عدالت اجتماعی، معیار تحقق دین در جامعه دانست، مگر هدف دین، زیست اخلاقی و برپایی عدالت نیست؟»

۱_ در عین باور به این نکته که اخلاق و عدالت، دو معیار از معیارهای تحقق دین هستند اما بسیار جای تعجب است که استاد، چرا «اقامه‌ شعائر» را امری غیر از «زیست اخلاقی» می‌داند؟ حضور در مراسم عزاداری، جلسات مناجات و لیالی قدر، اعتکاف و توسل، نمونه‌های بارز اقامه شعائر هستند، آیا این اعمال، امری غیر از زیست اخلاقی هستند؟ بله، این اعمال تمامِ زیست اخلاقی انسان نیست اما غیر از آن هم نیست، پس دوگانه‌سازی اینچنینی، خالی از دقت است. و تعبیر درست آن است که گفته شود: علاوه بر اقامه شعائر، باید به رفتارهای اخلاقی دیگر نیز توجه نمود، و چه کسی این توصیه بجا را انکار خواهد نمود؟

۲_  پرسش از استاد این است که؛ اگر بنای جامعه بر زیست اخلاقی باشد، چه باید بکند؟ آیا مگر غیر از این است که یکی از مهمترین بسترهای اجتماعیِ رواج اخلاق در جامعه، وعظ و خطابه و توبه و مناجات و بکاء است؟

قطعاً ایشان هم چنین باوری دارند، پس نباید در دوگانه کاذب (اقامه شعائر یا زیست اخلاقی) قرار گرفت و بلکه، باید تأکید نمود بر اینکه اقامه شعائر، مقدمه‌ای است برای زیست اخلاقی. و اگر هم ادعا شود که زیست اخلاقی جامعه ایرانی مبتلا به نقیصه است، نیاز به پژوهشهای دقیق دارد که در متن ایشان منعکس نشده است. 

۳_ از درون اقامه شعائر، و از متن فرهنگ حسینی است که مجاهدت پزشکی در دوران کرونا، ایثار کریمانه با طرح مواسات، بذل مال و منال در بلایا و‌ حوادث از سوی گروه‌های جهادی متولد و در سطح جامعه به شکل چشمگیری فراگیر می‌شود.

آیا می‌توان ایثار و مجاهدت بی ‌چشم‌داشت را زیست اخلاقی ندانست؟ و آیا می‌توان این دو اخلاق والامرتبه را بی‌ارتباط با اقامه شعائر -علی الخصوص شعائر حسینی- دانست؟

💢 و اما درباره عدالت اجتماعی

🔹 پرواضح است که تحقق عدالت اجتماعی، در اولین و مهمترین مرحله، متوجه مسئولین و حاکمان جامعه است، هرچند مردم نیز باید عدالتخواه باشند تا تحقق عدالت آسان گردد. حال، اگر مقام معظم رهبری (دام ظله الوارف) از عقب‌ماندگی در زمینه عدالت اجتماعی می‌گویند، این امر متوجه به مدیران نظام است نه مردم. درحالیکه، موضوع دینداری، ارتباط مستقیم با بدنه و آحاد مردم دارد. پس نمی‌توان وظیفه اولیه حاکمیت را به پای مردم نوشت. 

و همچنین پرواضح است که؛ تحلیل عقب‌ماندگی نظام در مقوله عدالت اجتماعی به رفتارهای فردی مدیران، نوعی «تقلیل مسئله» است. مهمترین عاملی که فقرآفرین، فسادزا و تبعیض‌ساز است نه رفتار فردی چند مدیر بلکه «ساختارهای فسادزا» است. مدیر بانکی که تهجد و نمازشبش ترک نمی‌شود، نمی‌تواند سیستم اداره بانک را به سمت مستضعفین بچرخاند، و این سیستم است که بر او غلبه کرده و مسیر سرمایه‌داری را در پی خواهد گرفت. 

🔹 و حال، این پرسش مطرح می‌شود که: در تبدیل ساختارهای فسادزا به ساختارهای عدالت آفرین، چه سهمی داشته‌ایم؟ 

حوزه‌های علمیه، علما و اساتید و محققین عرصه فقاهت که همواره در طول تاریخ منادی اخلاق و عدالت بوده‌اند، آیا سهم خود را اداء کرده‌اند یا اینکه بنای خویش را صرفا بر توصیه و نصیحت گذارده‌اند؟ 

به نظر می‌رسد، باید به میدان درآمد و نرم افزار اداره جامعه اسلامی را از متن وحی استخراج نمود و از اسارت اندیشه غربی رهانید، و سپس، توقع آن را داشت که عدالت اجتماعی تحقق یابد. و اگر گمان بریم که با نگارش کتاب و ارائه سخنرانی و توصیه‌نامه‌های مجازی بتوانیم کاری پیش ببریم، سخت به بیراهه رفته‌ایم.

  • صادقی

📝 چند خطی در پاسخ به استاد عندلیب همدانی

 🖋 محمد متقیان تبریزی

 

🔢 بخش نخست: رابطه قلت و کثرت

🔸 استاد عندلیب همدانی، در راستای دغدغه‌های اجتماعی خود، نکاتی را درباره شاخصه دینداری فرموده‌اند که به نظر می‌رسد، ابهامات و پرسش‌هایی درباره آنها وجود دارد. 

🔻 ایشان فرموده‌اند: «هرگز نباید صرف برپایی شعائر و یا حضور در مراسم و محافل دینی توسط عده‌ای از مردم را نشانه دینداری اکثریت جامعه دانست».

1️⃣ آیا در مراسمات مذهبی، با «عده‌ای از مردم» به مثابه گروه و فرقه و جمعی خاص روبروییم که در شهر و استان و بخشی مشخص از کشور، به اقامه شعائر می‌پردازند، یا اینکه، آن عده از مردم، در تمام استانها و شهرها و محلات و روستاها حاضرند؛ به گونه‌ای که هیچ‌گاه منطقه‌ای خالی از اقامه شعائر نیست، هرچند با تعداد افراد کمی تشکیل شود؟ 

گویا در ذهن استاد عزیز، عده‌ای از مردم، به صورت یک ترکیب جمعیتی مشخصِ منفکِ جدا افتاده از اکثریت جامعه تلقی شده است در حالیکه خود ایشان نیز بعید است چنین باوری داشته باشند.

2️⃣ وجود اجتماعاتِ متکثرِ منتشرِ در جای جای کشور، نشان از آن دارد که فضا و جو اجتماعی، دینی و مذهبی است، و اگر چنین نبود و فقط عده‌ای از مردم دغدغه اقامه‌ی دین داشتند، قطعاً نمی‌توانستند در بدنه‌ی جامعه منتشر گردند و حتماً منزوی شده و به گوشه‌ای خزیده و مناسک خود را در خلوت برپا می‌داشتند. 

وجود فضا و جو غالب دینی نیز حکایت از آن دارد که آن «عده ای از مردم» در حقیقت مرتبط با آن «اکثریت جامعه» است و از آن بریده نیست، و حتی از آن اکثریت نیز نمایندگی می‌کند. 

بنابراین به نظر می‌رسد در این تحلیل باید دقت نمود که جامعه را به موزائیک‌های کنار هم چیده‌شده تقلیل ندهیم، به گونه‌ای که برخی از انسانها را تبدیل به «عده» نموده و در کنار «اکثر» به حساب بیاوریم. بلکه بدنه‌ی جامعه یک پیکر واحد است که در این پیکره، هم عالم است و هم جاهل؛ هم عابد است و هم فاسق؛ که باید دید غلبه جو اجتماعی با کدام است؟ 

به عنوان نمونه پاسخ این پرسش را می‌توان از اجرای سرود «سلام فرمانده» به دست آورد. وقتی که این اجرا، می‌تواند یک موج اجتماعی بزرگ در شهرهای متعدد بیافریند، باید به گستره این موج و ریشه‌های آن در دل دریا نگریست؛ نه اینکه با نظر به تعداد افراد حاضر در مراسم و شمارش آنها، چشم خود را بر اکثریتِ قرار گرفته در وراء آنها بست.

 

📌 ادامه دارد...

  • صادقی

در گفت و گو با مدیرکل بهبود و تحول سازمانی مرکز خدمات مطرح شد

طبق مصوبه هیئت‌مدیره، هدف اجرای طرح هدفمند خدمات عبارت است از «نظام‌مندی ارائه خدمات به حوزویان بر طبق دوره‌‌های تحصیلی و نقش‌آفرینی و همچنین میزان نیاز ایشان در راستای تحقق رسالت‌های حوزه و روحانیت.»

به گزارش روابط عمومی مرکز خدمات حوزه‌های علمیه، حوزه‌های علمیه با توجه به ضرورت اقامه دین و هدایت جامعه و جهان، متولی تبیین و ترویج مکتب حیات بخش اسلام است. در این مسیر، حمایت از طلاب و روحانیون و تلاش جهت رفع نیازهای اساسی آنان و کاهش موانع ایفای رسالت‌های حوزوی، ضرورتی انکارناپذیر است که عمدتاً بر عهده مرکز خدمات حوزه‌های علمیه قرار داده شده است. مرکز خدمات برای اجرای مناسب رسالت خود رویکرد هدفمندی خدمات را سرلوحه برنامه‌ها خود قرار داده است و از سال 1400 این طرح به صورت آزمایشی اجرا شد و مقرر شده است در سال جاری خدمات مرکز متناسب با این طرح ارائه شود. با توجه به سؤالات متعددی که در خصوص این طرح مطرح شده است گفت و گویی با دکتر مهدی علی‌آبادی «مدیرکل بهبود و تحول سازمانی و دبیر شورای هدفمندی خدمات» مرکز خدمات انجام دادیم که مشروح این گفت و گو را در ادامه مشاهده می‌کنید:

  • علی مهدوی

🌀 از بدبختی‌ها و مشکلات عالم بخاطر این زیاده‌خواهی‌ها و اشرافی‌گری‌ها و تجمل‌پرستی‌هاست

🔸 امام خامنه‌ای صبح امروز در دیدار دست‌اندرکاران حج: 

یک نمونه‌ی دیگر از تعالیم #حج تعلیم ساده زیستی است، احرام مظهر ساده زیستی است دیگر، یعنی در احرام هیچ چیز زیادی وجود ندارد فقط همین که بدن شما را بپوشاند، فقط بدن شما را بپوشاند این ساده زیستی است واجب نیست که در همه‌ی زندگی شما این‌جوری بپوشید با احرام زندگی کنید نه، اما میخواهد بگوید که این کار را یاد بگیرید، یاد بگیرید که میشود ساده زیستی کرد و باید ساده زیستی را ترویج کرد. این هم باز مثل همان موضوع قبلی همزیستی است.

🔻 شما اگر نگاه کنید بسیاری از بدبختی‌ها و مشکلات عالم بخاطر این زیاده‌خواهی‌ها و اشرافی‌گری‌ها و تجمل‌پرستی‌ها و مانند اینها است، بخش عظیمی از ثروت عالم دارد صرف این چیزها میشود در همه جا.

♨️ حالا در کشور ما هم متأسفانه همین‌جور، در جاهای دیگر ده‌ها برابر، صدها برابر دارد صرف این چیزها میشود. اینجا موظفید دیگر به ساده زیستی.

 یعنی خصوصیت حج این است که وقتی میخواهد تعلیم بدهد این‌جوری تعلیم میدهد یعنی باید این چند روز را شما این‌جور ساده زیستی داشته باشید این هم یک تعلیم است، #سبک_زندگی است. 

۱۴۰۱/۰۳/۱۸

  • صادقی

  • صادقی

این دیدار به نیابت و از طرف آیت الله اعرافی صورت گرفته است.

  • صادقی

     بسم الله الرّحمن الرّحیم

🔸 درگذشت مبارز قدیمی و یار دیرین امام بزرگوار جناب حجت‌الاسلام آقای سیدمحمود دعائی رحمةالله‌علیه را به خاندان گرامی بویژه همسر و فرزندان مکرّم و نیز مجموعه‌ی بزرگ دوستداران و همکاران ایشان تسلیت عرض میکنم.

❇️ ایشان برخوردار از صفات نیک و پسندیده‌ئی بودند: صفا و #سلامت_نفس، فروتنی و #ساده‌زیستی، پاکدستی و قناعت، ارادت عمیق و راسخ به امام بزرگوار و انقلاب و پایداری و وفا در دوستی و رفاقت. 

🔹 گذشته‌ی ایشان در عراق و ایران در دوران مبارزات هم فصل مُشبِع دیگری است که موجب رحمت و مغفرت الهی است ان‌شاءالله.

✅ از خداوند متعال تفضلاتش را برای آن مرحوم مسألت میکنم.

🖋 سیّدعلی خامنه‌ای

📅 ۱۶ خرداد ۱۴۰۱

  • صادقی

🔸 کسی که همه کارش ارجاع به خدا شد، او از چه چیز غصه می‌خورد.

او رفت مقام پیدا کرد، شد رئیس؛ بگذار بشود. چرا نشود؟

🔹 این رئیس شدن، والله تکلیف و مشقّت زیادی دارد، مسئولیت دارد.

[بار مسئولیت] را ایشان برداشت، ما راحت شدیم.

❇️ باید تأییدش کنیم، باید دعایش کنیم که [اوضاع] را نگه داشته است.

  • خداوند به دست‌ او الآن یک عزّتی داده است.

📌 مناهج:

۱_ از آغاز نهضت امام خمینی تا کنون، همواره #سکولارهای_حوزوی تمام تلاش خود را جهت #تحریف دیدگاه بزرگان به کار بسته‌اند تا چنین القا کنند که امام و رهبری در مسیر انقلاب اسلامی، در اقلیت بوده و فاقد پشتوانه حوزوی (خصوصا در سطح مراجع و علما) بوده‌اند!

۲_ رهبری و مرجعیت امام خامنه‌ای را مقایسه کنید با تقلای آن عده که #سودای_مرجعیت دارند!

امام خامنه‌ای تمام تلاشش را کرد برای گریز از مقام و منصب رهبری؛ حتی برای ریاست جمهوری وقتی کاندید شد که امام راحل به ایشان فرمودند این امر در شما واجب عینی و تعیینی است.

درحالیکه برخی برای رسیدن به جایگاه مرجعیت، حتی از هیچ تلاش ناصوابی فروگذار نیستند، از پول‌پاشی‌های هنگفت گرفته، تا پنجه کشیدن به صورت نظام، تا تحریف تاریخ حوزه‌های علمیه و وارونه نشان دادن اوضاع حوزه و روحانیت پیش از انقلاب تا خلاف‌گویی درباره دینداری مردم پس از انقلاب و موارد بسیار دیگری از تقلاهای رسانه‌ای و جنگ روانی جهت جمع‌کردن مرید و مقلد و ....

غافل از آنکه عزت و ذلت دست خداست «تُعِزُّ مَن تَشاءُ وَ تُذِلُّ مَن تَشاءُ»

  • صادقی