شیء لی شِفت فی النجف (آنچه که از نجف دیدم)

📝 تلخیصات کتب حوزوی در حوزه نجف 

🖋 م.ا‌ کرمانشاهی

ثلاثة لیس لها نهایه

رسائل، مکاسب، کفایه

🔸 در کنار مزار جناب شیخ مرتضی انصاری اعلی الله مقامه الشریف متوقف شدم تا عرض کنم جناب شیخ ببینید نجف به چه روزی رسید!

♨️ سوق الحویش که در واقع بزرگترین بازار و مرکز فروش کتب حوزوی و دینی است؛ علاوه بر کسادی بازار و به قول بازاری‌ها، پاخور نبودن آن (که مایه نگرانی است)، موضوعی که از دید اهل فن و تعمق، مغفول نمی‌شود فروش #جزوات و #تلخیصات مربوط به امتحان لجنه نجف است.

🔹 سیاستگذاران علمی این لجنه متوجه این نکته هستند که ریسمان باریکی که از نجف سابق باقی‌مانده با این ابتلاء به تلخیص‌خوانی، بطور کلی، فاتحه حوزه نجف خوانده می‌شود؟!

❓آیا این تلخیص‌خوانی و قبولی در امتحان لجنه، می‌تواند کشف از تحصیل دقیق و فاضلانه مقدمات و طی مراحل علمی قوی سطوح عالی باشد؟!

❓آیا با این تلخیص‌خوانی طلبه در درس خارج شرکت می‌کند یا جلسه خارش موی سر، که علامت حیران در فهم مباحث خارج است؟!

❓آیا با این تلخیص‌خوانی، درس خارج نمی‌شود درس خارج از ادله اربعه؟!

〰〰〰〰

❓در مورد حوزه قم نیز سؤال اصلی این است: 

رسائل و کفایه کتب رسمی حوزه قم هستند یا تلخیص و نمونه سؤالات این دو؟ 

این شیوه صحیح نیست که طلاب در راه تحصیل آن کشته می شوند

👤 مرحوم آیت الله العظمی بهجت قدس سره

🔻 این را نمی‌شود قبول کرد که طلاب #رسائل را در سطح بخوانند....

📗 در محضر بهجت، ج ٢، ص ۴٨

رسائل و کفایه سالهاست از متون درسی حوزه حذف شده‌اند

🖋 علی مهدوی

❇️ حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی -دام بقائه- که به راستی در فقاهت و تقوا از سرآمدان و بزرگان محترم حوزه‌های علمیه شمرده می‌شوند، دلسوزانه و خیرخواهانه نکاتی را در عظمت و اهمیت رسائل و کفایه و تهدید افت تحصیلی طلاب بر اثر کمرنگ‌شدن این کتب فرموده‌اند. 

همه بزرگان و همچنین شورای عالی، دغدغه‌ی رشد و اعتلای هرچه بهتر حوزه و روحانیت را دارند؛ لذا سخنان حضرت آیت الله العظمی شبیری نیز در غایت شفقت و دلسوزی و نگرانی برای آینده‌ی حوزه‌هاست.

👈🏻 اما اگر شورای عالی -یا حتی مسئولین حوزه- خیلی پیش‌تر از آغاز طرح، چالش‌های پیش‌روی حوزه در نظام آموزشی را برای مراجع و بزرگان حوزه تبیین می‌کردند، شاهد عدم همراهی برخی بزرگان با طرح تحول نبودیم.

🔹 باید تبیین می‌شد که سالهاست رسائل و مکاسب و کفایه برای بخش قابل توجهی از بدنه‌ی سطوح عالی، به عنوان کتب درسی حوزه نیست! ولو اسم و امتحانش هست.

نظرات و تذکرات استاد شهیدی درباره طرح تغییر متون حوزه‌های علمیه

🔸 استاد محمّدتقی شهیدی پس از درس در حلقه درسی خویش، برای جمعی از فضلای حوزۀ علمیّۀ قم، مطالبی دربارۀ طرح تغییر متون حوزوی بیان فرمودند که بدین شرح است:

🔹 در تغییر متون درسی حوزه‌ها، باید نظر مراجع عظام و ارکان حوزه رعایت شود و نظر ایشان بر نظر دیگران، مقدّم است. قوام و بالندگی علمی حوزه به امثالِ آیت‌الله شبیری زنجانی است و ارائۀ طرح جدید بدون تأمین نظر ایشان، به نظر این‌جانب، اشتباه است.

🔹 در این طرح جدید که آن را عِدل طرح قدیم قرار داده‌اند، هرچند ما در حسن نیّت برخی از عزیزان -مانند مدیر محترم حوزه- شکّی نداریم؛ امّا در عمل، جمعی از مدیران اجراییِ میانی، اعمال سلیقه کرده و مطابق تخییر، عمل نکرده‌اند؛ بلکه در عمل، طلّاب را به سوی طرح جدید سوق داده‌اند! اگر گفته می‌شود که مشکل از زیرساخت‌هاست، می‌توان نتیجه گرفت که ارائۀ چنین طرحی در شرایط کنونی، صلاح نبوده‌است.

🔹 بدون نام‌بردن از طرح جدید هم می‌شد برخی کتاب‌های معتبر مانند «حلقات» را -اگر مراجع بزرگوار، نظر مخالف، ابراز نمی‌کردند- بدون هیاهو، دست‌کم در برخی مدارس، پذیرفت؛ در این صورت، حسّاسیّتی نیز برانگیخته نمی‌شد.

🔹 در کتاب‌های جدیدی که مطرح شده، کتاب‌هایی مانند «الفائق» و «الشخص الاعتباریّ» را تنها به‌عنوان کتابی در کنار کتاب‌های درسی (و نه جایگزین آنها) می‌توان پذیرفت. این دو کتاب، اگرچه نتیجۀ زحمات گروهی از استادان محترم است و در جلسات متعدّد بررسی شده؛ امّا در آن جلسات، سلیقه‌های مختلف، مطرح بوده و انتخاب مطالب و نظر نهایی، طبق ضوابط مطرح نزد اداره‌کنندگان جلسات بوده‌است و آن را به تک‌تکِ اعضا نمی‌توان نسبت داد. البتّه، موضوعات خوبی در آنها مطرح و بحث شده‌است؛ امّا به هر حال، من جایگزین‌شدنِ آنها به‌جای برخی کتاب‌های درسی را صلاح نمی‌دانم؛ البتّه، اگر به‌عنوان متن درسی مستقلّ خوانده شوند، مانعی ندارد.

🔹 از این دو کتاب بگذریم، نگرانی این است که راه برای تدریس کتاب‌های ضعیف باز شود و این مسئله‌ای است که در آینده، برای حوزه‌های علمیّه، خطرناک است.

〰〰〰〰〰〰

📌 بیشتر بخوانید:

🌀 استاد شهیدی: با اینکه #حلقات بدیل اختیاری #کفایه بشود موافقم

https://eitaa.com/manahejj/5577

🌀 استاد شهیدی: حلقات، خوب و مفید است / قبول ندارم متن پیچیده علمیت را بیشتر می‌کند

https://eitaa.com/manahejj/5580

تغییر رسائل و کفایه ضروری است

📝 علم اصول پیشرفت کرده

👤 آیت الله العظمی سید محمدسعید حکیم (ره)

🔸 آیت الله العظمی سید محمدسعید حکیم، کتاب «الکافی فی أصول الفقه» را به عنوان جایگزین کتب اصول سطوح عالی نوشتند و در مقدمه، بعد از تمجید از مؤلفین بزرگ آن دو کتاب، در مورد رسائل و کفایه، تصریح کردند:

«غیر أن تطور العلم فی هذه المدة الطویلة [گذشت یک قرن از کفایه] بفضل أعلام التحقیق الذین برزوا فی الساحة، یفرض الحاجة لکتاب یخلفهما یتناسب مع ذلک التطور المشرّف، و یحاول التخلص من سلبیات الکتابین [الرسائل و الکفایة]، و أهمها عدم تناسبهما فی العرض، و عدم وفاء الکتاب الأول بدورة أصولیة کاملة، و الاختصار المشفوع بالتعقید و غموض البیان فی الکتاب الثانی [الکفایة]».

♨️ در بخشی دیگر از مقدمه الکافی با غصه به وضع حوزه (ظاهرا مراد حوزه نجف است) اشاره کرده و می‌فرمایند: 

«یکی از دلایل اینکه تغییری در کتب درسی رخ نمی‌دهد این است که حوزه، #مدیریت_مرکزی ندارد و لذا بیش از یک قرن این کتب تغییری نکرد و اگر هم گاهی کتابی نوشته می‌شد، ساختار کتاب درسی نداشت و معطوف به بیان نظریات یک بزرگی بوده است».

🔻 ایشان در پایان و در کمال ناراحتی می‌نویسند: «و کانت وجهة نظرنا أن نجاح مشروع التجدید بعد غیاب القرار المرکزی فی الحوزات یخضع لعوامل کثیرة و ملابسات معقدة لا تتسنى السیطرة علیها و لا الإحاطة بها، قد یکون أهمها خلوص النیة مع اللّه تعالى الذی منه فیض التوفیق و التسدید».

📚 منبع: الکافی فی أصول الفقه ١: ٥ - ١٠

تذکرات آیت الله العظمی شبیری زنجانی درباره‌ی برنامه‌ی آموزشی جدید حوزه‌های علمیه

📝 متن بیانات

🔸 مقام علمی مرحوم شیخ انصاری تا بدانجا بود که بزرگانی همچون میرزای شیرازی گوشزد می‌کردند که نمی‌توان به‌آسانی از کنار نظرات ایشان عبور کرد. مؤسّس حوزۀ علمیّۀ قم، مرحوم آیت‌الله العظمی حائری، ضمن نقل داستانی از مرحوم میرزای شیرازی اشاره کردند که: «میرزا به توضیح عبارتی از بحث طهارتِ شیخ انصاری پرداخت که ما آن را نفهمیده بودیم.»

در درس شیخ انصاری، بسیاری از فحول مجتهدین حضور داشتند و ایشان در مقابل مقام علمی شیخ، خاضع بودند.

🔹 «رسائل» شیخ انصاری از کتب ارزشمند اصولی است که مؤلّف، خود در اواخر عمر، آن را به‌عنوان کتاب سطح تدریس می‌کرده‌است. ویژگی‌های علمی مهمّ این کتاب و ارزش والای آن و پذیرش کتاب در جامعۀ حوزوی، سبب شده که این کتاب به‌طور طبیعی به‌عنوان متن درسی و محور تحقیق قرار گیرد.

 🔹 کتاب «کفایة الأصول» هم، از همان زمان مؤلّف، مورد توجّه علما قرار گرفته‌است. از مرحوم آقا رضی شیرازی شنیدم که مرحوم میرزا محمّدتقی شیرازی، در زمان حیات مرحوم آخوند، «کفایه» را تدریس می‌کرده‌است؛ موقعیّت والای علمی میرزا محمّدتقی شیرازی نیز، بر اهل فضل پوشیده نیست.

 🔹 از مرحوم آقا شیخ عبدالکریم خوئینی -که شاگرد مرحوم آخوند و مرحوم شریعت اصفهانی بود- شنیدم که می‌گفت: «منزل آقای شریعت اصفهانی، نزدیک محلّ تدریس آخوند بود و ایشان از پشت‌بام منزل به درس مرحوم آخوند گوش می‌کرد. صبح‌ها که به درس آقای شریعت می‌رفتم، مطالب آخوند را ساده‌تر بیان می‌کرد و ما آنجا، تازه مطالب آخوند را می‌فهمیدیم.» کسانی همچون آقای شریعت، با آن جلالت، این‌گونه با مطالب مرحوم آخوند برخورد می‌کردند.

 🔹 دیگر بزرگان معاصر مرحوم آخوند نیز، مقام علمی ایشان را پذیرفته بودند؛ حتّی شنیدم که عالم بزرگ اهل معنای معاصر ایشان، مرحوم شیخ علی‌محمّد نجف‌آبادی (متوفّای 1۳۳۲) در روز وفات خویش مایل بوده که از «کفایه» مرحوم آخوند، مطالبی برای وی بخوانند تا او بشنود.

🔹 توجّه خاصّ علماء به «کفایة الأصول» سبب شده که این کتاب، متن درسی و جایگزین کتب پیشین گردد و در این میان، هیچ الزامی در کار نبوده‌است.

تکامل نظام آموزشی حوزه و ارتقای آن، سودمند است؛ امّا باید توجّه داشت که این صحیح نیست که به هر قیمتی، تحوّل در نظام آموزشی صورت پذیرد؛ بلکه مهمّ، ارتقای متون آموزشی است و تا وقتی که کتب علمی، در سطح بالاتری از «رسائل» و «مکاسب» و «کفایه» تدوین نشده که مورد پذیرش حوزه‌های علمیّه قرار گیرد، جایگزین‌کردن کتاب‌های دیگر، تنها افت تحصیلی را به دنبال دارد.

 🔹 توجّه به این نکته لازم است که تدریس متون ارزشمند پیشین، این امتیاز را نیز دارد که طلّاب می‌توانند از سال‌ها تجربۀ اساتید گران‌قدری که این کتب را با دقّت و حوصله تدریس کرده‌اند و بر زوایای آنها اشراف کامل دارند، بهره‌مند شوند.

🔹 از سوی دیگر، این سه کتاب، سال‌ها مورد توجّه و اعتنای بزرگان بوده و از زوایای گوناگون، بررسی و تحقیق شده‌اند و علاوه بر حواشی و شروح بسیاری که در توضیح و تبیین و نقد مطالب این کتاب‌ها نگارش یافته، محور درس‌های خارج فقهای برجسته در فقه و اصول بوده‌اند و جایگزین‌کردن آنها با متون دیگر -که به هیچ‌وجه، این ویژگی‌ها را ندارند- به‌معنای محروم‌ساختن طلّاب و جامعۀ علمی از ده‌ها سال پژوهش و تحقیق است و به تضعیف بنیان‌های علمی حوزه‌ها می‌انجامد و خسارت جبران‌ناپذیری به همراه دارد. اگر جمعی این کار را بکنند، در دیگران هم تأثیر می‌گذارد و حوزه به آن سمت حرکت خواهد کرد و این کمبود، دوباره جبران می‌شود.

افقه هم باشد، اما نفهمد...

🔸 اگر کسی اعلم و افقه هم باشد، اما نتواند بفهمد و ببیند که #نظام_اسلامی، امروز در ایران اسلامی، چطور بر مبنای حق قیام کرده و چطور نظام جاهلىِ مبنی بر گناه و فسق و فجور و ظلم را از بین بُرده -طوری که امروز هم همه نظام‌های مبنی بر فسق و فجور، از شیطان بزرگ آمریکا تا اعوان و انصارش، و همه فاسدهای دنیا با این نظام می‌جنگند- و حتی با آنها هم‌صدا شود و برای آنها خوراک درست کند و از این‌که آنها تحریکش کنند خوشحال شود، خاک بر سرِ آن عالم اعلم و افقه!

🔻 حالا گیرم از لحاظ فقاهت و علم هم خیلی بالا باشد، که آن هم علم نیست، جهل است. نور نیست، ظلمت است. والّا اگر نور بود، اوّل خودِ این نوع افراد را هدایت می‌کرد.

📅 ۲۰ شهریور ۷۳

حوزه علمیه و دهه هشتادی‌ها

📝 کم‌کاری حوزه‌های علمیه برای هدایت و دینداری نسل جدید

🖋 علی مهدوی

🔸 «روحانیت عامل دینداری مردم است.» این نکته‌ی بسیار مهم، بیان صریح امام خامنه‌ای است.

⁉️ کشور آذربایجان با وجود اینکه سهم پیروان تشیع از جمعیت آن کشور ۸۵ درصد است؛ اما بسیاری از مظاهر اسلام و ایمان در کشور آذربایجان در حال از بین رفتن است؛ چرا؟ 

چون اولا نظام اسلامی در آنجا برقرار نیست؛ ثانیا وقتی نظام اسلامی برقرار نباشد، روحانیت و مسئولین دینداری مردم، امکان تنفس و زیست اجتماعی ندارند؛ تا جایی که حتی نشر و توزیع رساله‌ی توضیح المسائل در کشور آذربایجان #جرم محسوب می‌شود؛ چه رسد به دیگر اقدامات اسلامی، نظیر مراعات حجاب در ادارات و برگزاری مراسمات عزاداری و ....

✅ پس برای تحقق دینداری به هردو رکن نیاز است:

1⃣ حاکمیت نظام اسلامی؛

2⃣ بیداری و جهاد مستمر روحانیت برای ارتقای نرم‌افزار دینداری مردم.

✅ امروز به برکت انقلاب حضرت روح الله قدس سره و استقرار نظام اسلامی، عمق دینداری مردم نسبت به قبل از انقلاب، رشد چشمگیری داشته است و دیدبان/رهبر انقلاب بارها به این موضوع پرداخته‌اند.

♨️ اما روی سخن این هشدار ناصحانه، با عموم روحانیت و بالاخص با ارکان مدیریتی حوزه‌های علمیه (شورای عالی و مدیریت حوزه) است.

🔹 وقتی مسؤول مستقیم دینداری مردم، روحانیت باشد و شدت و ضعف ایمان مردم به قوت و ضعف حوزه‌های علمیه گره خورده باشد، این یعنی حوزه‌های علمیه، اگر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی مستمر برای نفوذ ایمان در قلوب و جان آحاد مردم جامعه نداشته باشند و با روزمرگی و غفلت از تکلیفی که بر دوش دارند مواجه شوند، زنگ‌های خطر به صدا در می‌آید.

🔹 همگان اذعان دارند که دغدغه برای دینداری نسل جدید در اولویت بالاتری قرار دارد.

🔹 برخلاف سیاه‌نمایی‌ها و پمپاژ یأس و ناامیدی درباره نسل جدید (مخصوصا دهه هشتادی‌ها)، اما در صحنه‌های میدانی می‌بینیم بیشترین استعداد و انگیزه در همین نسل برای بروز دینداری موج می‌زند.

شاهد آن، حرکت عظیم اربعین، سیل تقاضا برای اعزام به عنوان رزمنده‌ی مدافع حرم، حرکت خودجوش ملی و بین المللی سلام فرمانده در سراسر کشور، حضور چشمگیر در مراسمات اعتکاف و گروه‌های جهادی سیل و زلزله و ... است.

⁉️ اما این پتانسیل عظیم و مستعد که آماده تبدیل به بهترین فرصتهاست، چه مقدار مورد توجه حوزه‌های علمیه بوده و چه میزان از ظرفیت آن بهره‌برداری شده است؟

🔹 وقتی به واقعیت موجود نگاه می‌کنیم بیشتر بروزات معنوی در نسل جدید ثمره‌ی ضرب دست با کفایت امام راحل، روشنگری‌های امام خامنه‌ای، تبلیغ‌های جهادی و خودجوش مبلغین موفق و بصورت کلی ریلی است که جمهوری اسلامی تا امروز بنا نهاده است و کمتر نهاد حوزه بما هو نهاد حوزه، به صورت آگاهانه و مدبرانه برای هدایت نسل جدید، برنامه ریخته و مدل‌سازی هماهنگ کرده است!

⁉️ آیا حوزه نباید برای تربیت و هدایت نسل جدید، شبانه‌روز خون دل بخورد؟ 

آیا حواسمان هست که دشمن بیشترین فشار جنگ روانی را متوجه همین نسل کرده است و اغتشاشات اخیر نشان داد که دشمن می‌خواهد بیشترین سیاهی لشکر خود را از این طیف صید کند؟ 

🔻 اگر واقعا شورای عالی و مدیریت حوزه، برای این موضوع دغدغه دارند، باید در برنامه آموزشی و هدف‌گذاری برای تربیت #طلاب_جامع، هویدا شود.

چطور و با چه ابزار و به کمک کدام «نیروی انسانی متخصص» می‌توانیم نسل جدید را تربیت کنیم؟ آیا با طلابی که عموما حتی الفبای ارتباط‌گیری با نسل جدید را نمی‌دانند، می‌توانیم؟!

♨️ هرچند زمان زیادی را از دست داده‌ایم، اما اگر همین امروز #بیدار نشویم، فردا و فرداها هیچ راهی برای جبران نداریم.

♨️ یادمان باشد در برابر خدا و امام زمان ارواحنا فداه و خون شهدا مسؤولیم. 

مسؤولیت ما هم دینداری مردم است.

در سوگ تقوا و و عقلانیت برخی مدعیان مرجعیت

🖋 علی مهدوی 

🔸 ماجرای فوت مهسا امینی، بهترین دستاویز برای موج‌سواری منافقین و دشمنان مختلف جمهوری اسلامی شد؛ از کومله، تا سلطنت‌طلب تا ....

🔹 از دشمن که به غیر از دشمنی و خنجر جفا توقعی نمی‌رود؛ 

اما در این میان، از معمّمین و افرادی که داعیه‌ی مرجعیت و یدک‌کشیدن نام اجداد و سیادت را دارا هستند، انتظار می‌رفت با کلماتی مبهم بنزین بر آتش #فتنه نریزند و تا روشن‌شدن ابعاد مختلف حادثه صبر کنند.

1 چه کنیم از دست افرادی که مدام دنبال مطرح‌کردن خود به عنوان مرجع تقلید هستند؛ در مقابل جامعه مدرسین قد علم می‌کنند اما همان زمانی که اصحاب فتنه از مرگ نامعلوم یک دختر، جمهوری مظلوم اسلامی را به انواع اتهامات محکوم می‌کنند، این مرجع خودخوانده هم نگرانی عمیق خود را از برخوردهای نسنجیده‌ای که به نام دین صورت می‌گیرد ابراز می‌کند!!

2 چرا وقتی مادر این دختر، دخترش را از حضرت زهرا سلام الله علیها پاک‌تر دانست این مدعیان ابراز تأسف نکردند؟ 

3  چرا وقتی عده‌ای فریب‌خورده بر اساس غلیان احساسات و همین قضاوت‌های عجولانه با اغتشاشگران همدست شدند ابراز نگرانی نکردند؟!

4  این مدعیان بدانند، مرجع تقلید یعنی #امام_خمینی (ره)، کوه غیرت که در واکنش به یک برنامه رادیویی و قیاس حضرت زهرا سلام الله علیها با یک بازیگر ژاپنی (به نام اوشین) آنگونه که لازم بود برخورد کرد. 

5 اگر آن ابراز نظر و این سکوت مرجع خودخوانده برای جمع‌کردن مقلّد از بین دار و دسته‌ی افراد زاویه‌دار با انقلاب است، بدانیم اینها اصلا دغدغه‌ی تقلید و عمل به رساله ندارند؛ اگر هم واقعا از سر دغدغه‌ی خالصانه و دلسوزی است، تقوا به واکنش دیگری حکم می‌کرد.

♨️ اگر یک درصد از همراهی فریب‌خوردگان با اغتشاشگران در فاجعه‌ی آتش‌زدن پلیس و تعرض به نیروهای انتظامی و شهادت افراد خدوم، به دلیل این اظهار نظر ناروا باشد، چگونه می‌خواهید تاوان این خون‌ها را پس دهید؟!!

 🔻 اگر یک درصد اعتماد مردم به نظام اسلامی سست گردد آیا نباید عذاب وجدان داشته باشید؟!

✅ همه‌ی روحانیت خصوصا اهل منبر و تریبون را باید به تقوا دعوت کرد، و بیش از هرچیز به #تقوای_سیاسی، چراکه دنیا و آخرت مردم را جهت‌دهی می‌کند.

مهسا امینی

تعصب روی کتب درسی، وجهی ندارد

📝 نظر مسؤولین حوزه فصل الخطاب است

👤 استاد علی عندلیبی

🔸 استاد علی #عندلیب با سابقه بیش از سی سال تدریس خارج فقه و اصول و سالیان متمادی تدریس سطوح عالی و با تجربه‌ای طولانی در حل مسائل مورد ابتلای جامعه، نسبت به برنامه جدید آموزشی حوزه نکاتی را مرقوم فرمودند:

بسم الله الرحمن الرحیم 

🔹 در ارتباط با تغییر متون درسی باید عرض کنم که لزوم اصل تغییر امری واضح و #بدیهی است و تعصبی روی کتب درسی وجهی ندارد.

مگر شیخ انصاری (ره) و صاحب جواهر (ره) و مرحوم آخوند (ره)، #کفایه و مکاسب خوانده‌اند که شیخ و آخوند و صاحب جواهر شده‌اند؟!

🔹 اما در مورد اینکه چه کتبی جایگزین شود و چه بخش‌هایی از کتب فعلی الزاماً با استاد خوانده شود، نظرات اساتید #مختلف است و فصل الخطاب بعد از مشورت با صاحب نظران، تصمیم #مسئولین حوزه است.

🔹 لذا همراهی با مدیریت و شورای عالی حوزه امری لازم است که بهترین همراهی می‌تواند ارائه پیشنهادهای سازنده جهت تکمیل این برنامه جدید باشد. 

والسلام علیکم

علی عندلیبی